Lamtumira e magjikut të “Realizmit Magjik”, Gabriel Garsia Markez
Nga Albert Vataj
Sot 10 vite më parë, pas një kaplimi harrimtarë 2-vjeçarë nga alzheimeri, në një botë prej honi përpirës, pa pika referimi, Gabriel Garcia Marquez, mbreti i “Realizmit Magjik”, ka ndaluar së gjëmuari me frymë gjoksin e rrënuar nga vitet në moshën 87-vjeçare, në shtëpinë e tij në Mexico City, më 17 prill 2014.
Loja e tij me vetminë duket se nuk do të ishte më një ngasje për të hyjnizuar privatësinë, për të medituar, për të ndarë botën nga vetja, për të ndërsyer të tjera ngasje në botën e letrave ndaj shpirtit. Gabriel Garsia Markez, romancieri kolumbian i konsideruar ndër shkrimtarët më të mëdhenj të shekullit të 20-të, kishte kyçur gjithçka të tijën përreth, nga miqtë dhe të afërmit, nga ngulmet dhe dufet e fjetura, para se t’i dorëzohet amshimit.
Ai, i njohur me dashuri si Gabo në të gjithë Amerikën Latine, nuk kishte frikë nga vdekja, por ishte i zemëruar me të. Problemi me vdekjen Marquez ishte se ajo zgjat përgjithnjë, thoshte ai, dhe gjithnjë e mbeti e tillë përkundër një jete që u ndesh ngadhënjyeshëm, ndoshta jo për të ndaluar jeten tek ai, se sa për ta zhvendosur në një dimension tjetër atë shpirt.
Ai nuk është më prej 10 vitesh, por tek secili nga ne la diçka nga vetja, diçka që nuk lejon ta shkul asnjë stuhi harrese apo tërmet sëmbimi.
Por, një shpirt me kaq shumë mirëseardhje përjetimesh magjike dhe andjesh këndellëse, nuk mund të ikte pa një lamtumirë, dhe e endi atë me fijet e holla e tejet të tendosura të jehonave të skajeve dhe botëve, atyre që kishte ngjizur dhe jetuar, mëtuar e kunguar.
Dhe ai shtoi sakaq:
Sikur Zoti të harronte për një moment që unë jam një dordolec i ndrequr me rrecka dhe të më dhuronte një copë jete, mbase nuk do të thosha t’i gjitha ato që po mendoja, por sigurisht do t’i mendoja të gjitha ato që po them.
Do i jepja rëndesi gjërave jo për vleren e tyre por për domethënien e tyre. Do flija pak, do ëndërroja më shumë, sepse çdo minutë që mbyllim sytë humbim gjashtëdhjetë sekonda dritë.
Do vazhdoja kur të tjerët do të ndalonin, do të zgjohesha kur të tjerët do të flinin.
Do t’i dëgjoja kur të tjerët do flisnin dhe sa do e shijoja një akullore me çokollatë!!!
Nëse Zoti do me jepte një copë jetë, do të vishesha thjesht, do të shtrihesha përballë diellit, duke e lënë të pambuluar jo vetëm trupin tim, por edhe shpirtin tim.
Zoti im, nëse do të mundesha, do ta shkruaja urrejtjen time mbi akull dhe do të prisja të dilte dielli.
Do pikturoja një ëndërr të Van Gogut mbi yje, do të recitoja një poezi të Benedetit dhe një këngë të Sheratit…
Do ishte serenata që do t’ia dhuroja hënës.
Do ujisja me lotët e mi trëndafilat, që të ndjeja dhimbjen nga gjembat e tyre dhe puthjen ngjyrë kuqe nga fletët e tyre.
Ah Zoti im, sikur të kisha një copë jetë …nuk do të lejoja të kalonte as edhe një ditë pa iu thënë njerëzve që dashuroja, se i dashuroj.
Do të bëja cdo burrë dhe grua të besojne se janë njerëzit që dua dhe do të dashurohesha me dashurinë. Te njerëzit do tregoja se sa gabim bëjnë kur besojne se ndalojnë së dashuruari kur plaken, pa kuptuar se plaken kur ndalojnë të dashurojnë.
Femijës së vogël do i jepja pend, por do t’i lija të mësonin vetë sesi të fluturojë.
Pleqve do i tregoja se vdekjen nuk e sjell pleqëria por “harresa”.
Mesova kaq gjera nga ju njerëzit…
Mësova se të gjithë duan të jetojnë në “majën e malit”, pa kuptuar se lumturia qëndron në mënyrën se si zbret “faqen e pjerrët”.
Mësova se kur fëmija e porsalindur shtrëngohet mbi pëllëmbën e tij të vogël, për herë të parë gishti që zgjatet i babait të tij e robëron përgjithmonë.
Mësova se njeriu ka të drejtë ta shoh tjetrin nga lart, vetëm kur duhet ta ndihmojë të cohet.
Janë kaq shumë gjëra që mësova prej jush, por me të vërtetë nuk do të hyjnë në punë, sepse kur të më mbajnë të mbyllur brenda në këtë valixhe fatkeqësisht do të jem i vdekur.
Të thuash gjithmonë atë që ndjen dhe të bësh gjithmonë atë që mendon.
Nëse do ta dija që sot do të ishte hera e fundit që do të të shihja duke fjetur, do të të përqafoja fort dhe do t’i lutesha Zotit që të bëhesha roja i shpirtit tënd.
Nëse do e dija se kjo do ishte hera e fundit që do të të shihja të dilje nga dera, do të të përqafoja dhe do të të jepja një puthje dhe do të të thërrisja përsëri që të të jepja edhe të tjera.
Nëse do e dija se kjo do të ishte hera e fundit që do dëgjoja zërin tënd, do ta incizoja çdo fjalë tënden që të mund të të dëgjoja përsëri, përsëri, e përsëri.
Nëse do e dija që këto do të ishin momentet e fundit që do të të shihja do të të thoja “të dashuroj” dhe do të supozoja jo logjikisht se e dije më parë.
Ekziston gjithmonë një e nesërme dhe jeta na jep edhe mundësi të tjera që ti bëjmë gjërat siç duhet, por në qoftë se bëjmë gabime, na mbetet vetëm e sotmja, do doja të të thoja se sa shumë të dua dhe se kurrë s`do të të harroj.
E nesërmja nuk është e sigurt për askënd si i ri, si i vjetër. Sonte mund të jetë hera e fundit që i shikon njerëzit që do. Prandaj mos prit më, bëjë sot sepse e nesërmja nuk vjen kurrë, sigurisht do pendohesh për ditën kur nuk gjete kohë për një buzëqeshje, një përqafim, një puthje dhe sepse ishe shumë i zënë për të realizuar një dëshirë të tyre.
Mbaj ata që dashuron pranë vetes, thuaji duke mërmëritur se sa shumë ke nevojë për ta, dashuroi, sillu mirë gjeje kohën për ta, thuaji “më vjen keq”, “më fal”, “të lutem”, “faleminderit” dhe të gjitha fjalët e dashurisë qe di. Asnjeri nuk do të të mbaj mend për mendimet e tua të fshehta.
Kërko nga Zoti fuqinë dhe zgjuarsinë t`i shprehësh. Tregoju të tjerëve domethënien e tyre.
Fillo të bësh realitet ëndrrat e tua.
Tani është momenti!
Ishte vërtetë?!