Intervistë me regjisoren nga Presheva, Afeida Boriçi Memeti

TEATRI, ARTI QË NA BASHKON DHE NA PASURON SHPIRTËRISHT

Roli im në art është më shumë një mision. Jam përpjekur gjithmonë të jem një zë për kulturën shqiptare në Preshevë, një zonë që shpesh përballet me sfida në ruajtjen dhe promovimin e identitetit tonë kombëtar. Përmes aktrimit, regjisurës dhe moderimit, synoj të krijoj ura lidhëse mes komuniteteve dhe të inkurajoj të rinjtë që të ndjekin pasionin për artin, thotë regjisorja Afeida Boriçi Memeti.

Nga Sevdail Hyseni

Festivali “Ditët e Komedisë Shqiptare” është kthyer tashmë në traditë. Çfarë domethënie ka ky edicion i XIX-të për ju dhe për kulturën shqiptare në përgjithësi?
Afeida Boriçi Memeti: Festivali “Ditët e Komedisë Shqiptare” është një festë e madhe e humorit dhe kulturës shqiptare. Ky edicion i XIX-të është dëshmi e punës së palodhur të artistëve dhe organizatorëve, të cilët çdo vit rikthejnë këtë traditë 30 vjeçare nga themelimi i festivalit. Ky festival i jep një zë të fuqishëm komedisë si një gjini teatrale që jo vetëm argëton, por edhe përcjell mesazhe të thella shoqërore. Për mua personalisht, është krenari të jem pjesë e një aktiviteti që ndihmon në pasurimin e jetës kulturore shqiptare.

Nata e parë e festivalit fillon me komedinë “Ëndërr në Papafingo” nga Fieri dhe përmbyllet me komedinë “Profesor, jam talent… 3” nga Prishtina. Si janë përzgjedhur këto shfaqje dhe çfarë pritet të sjellin për publikun?

Afeida Boriçi Memeti: Përzgjedhja e shfaqjeve bazohet gjithmonë në cilësinë artistike dhe temat që ato trajtojnë. Këto dy shfaqje janë të veçanta sepse sjellin humor të hollë dhe situata që lidhen me realitetin tonë. Ato përfaqësojnë diversitetin dhe kreativitetin që arti shqiptar ka për të ofruar. Publiku do të ketë mundësinë të qeshë, të reflektojë dhe të lidhet me personazhet dhe temat e trajtuara.

Ju keni një kontribut të madh si aktore, regjisore dhe moderatore. Si e vlerësoni rolin tuaj në promovimin dhe zhvillimin e artit dhe kulturës në Preshevë dhe më gjerë?

Afeida Boriçi Memeti: Roli im në art është më shumë një mision. Jam përpjekur gjithmonë të jem një zë për kulturën shqiptare në Preshevë, një zonë që shpesh përballet me sfida në ruajtjen dhe promovimin e identitetit tonë kombëtar. Përmes aktrimit, regjisurës dhe moderimit, synoj të krijoj ura lidhëse mes komuniteteve dhe të inkurajoj të rinjtë që të ndjekin pasionin për artin.

Sfidat

Çfarë sfidash keni hasur gjatë rrugëtimit tuaj artistik dhe si keni arritur t’i tejkaloni ato?

Afeida Boriçi Memeti: Sfida ka pasur shumë, që nga mungesa e mbështetjes financiare për projektet kulturore deri te paragjykimet ndaj grave në art. Megjithatë, pasioni për artin dhe mbështetja nga komuniteti më kanë dhënë forcë të vazhdoj. Besoj se artistët kanë një përgjegjësi të madhe për të qëndruar të fortë dhe për të vazhduar të kontribuojnë, pavarësisht vështirësive.

Teatri përfaqëson një element të rëndësishëm në kulturën e një shoqërie. Çfarë domethënie ka teatri për ju dhe sa është e rëndësishme të kultivohet ky art në hapësirën shqiptare?
Afeida Boriçi Memeti: Teatri është frymë, është një pasqyrë e jetës dhe shoqërisë sonë. Përmes tij, mund të kuptojmë më mirë veten dhe botën që na rrethon. Në hapësirën shqiptare, është jashtëzakonisht e rëndësishme që teatri të kultivohet dhe të mbështetet, sepse ai ruan dhe përcjell identitetin tonë kulturor dhe shërben si një mjet i fuqishëm për edukimin e brezave të rinj.

A mendoni se ne, si komb, kemi bërë mjaftueshëm për të pasur një Teatër Kombëtar gjithëshqiptar? Çfarë hapash konkretë duhet të ndërmerren për ta arritur këtë qëllim?

Afeida Boriçi Memeti: Fatkeqësisht, nuk mendoj se kemi bërë sa duhet. Një Teatër Kombëtar gjithëshqiptar do të ishte një simbol uniteti dhe bashkimi kulturor. Për ta arritur këtë, duhet më shumë bashkëpunim mes qeverive dhe institucioneve kulturore në të gjitha trojet shqiptare, si dhe më shumë mbështetje financiare për artistët dhe projektet që i japin jetë kësaj ideje.

Përkushtimi

Festivali është një platformë e rëndësishme për artistët. Sa i hap rrugë ai bashkëpunimeve të reja dhe shkëmbimeve kulturore mes trojeve shqiptare?

Afeida Boriçi Memeti: Ky festival është një mundësi e shkëlqyer për artistët që të takohen, të shkëmbejnë ide dhe të krijojnë bashkëpunime të reja. Ai i jep artistëve nga të gjitha trevat shqiptare një skenë të përbashkët ku mund të ndajnë përvojat dhe kulturën e tyre. Përmes këtij festivali, kemi arritur të lidhim ura bashkëpunimi që shkojnë përtej kufijve.

Cilat janë projektet tuaja të ardhshme dhe si mendoni të vazhdoni të kontribuoni në jetën artistike dhe kulturore?

Afeida Boriçi Memeti: Jam duke punuar në disa projekte të reja teatrore dhe plane për një festival të ngjashëm që do të përfshijë të rinjtë e talentuar. Gjithashtu, po mendoj për një program televiziv kulturor që do të promovojë artin dhe artistët shqiptarë nga të gjitha fushat. Synimi im është të vazhdoj të jem një urë mes artistëve dhe publikut.

Mesazhi

Një mesazh për të rinjtë që duan të ndjekin rrugën e artit dhe teatrit?

Afeida Boriçi Memeti: Ndiqni ëndrrat tuaja dhe mos hezitoni të shprehni talentin tuaj. Arti është një mënyrë e fuqishme për të ndikuar në shoqëri dhe për të lënë gjurmë. Puna e palodhur, pasioni dhe përkushtimi janë çelësi i suksesit. Asnjëherë mos e humbni besimin se arti mund të ndryshojë botën!

Le të dihet: Kush është Afeida Boriçi Memeti?

Personazhja e kësaj interviste me shkas, zonja Afeida Boriçi,  është vajza  e regjisorit dhe dramaturgut preshevar Agron Boriçi, i cili ndërroi jetë në moshën 60 vjeçare. Babai i Afeidës, me origjinë nga Shkodra, ka qenë njëri ndër themeluesit e Festivalit tradicional “Ditët e Komedisë Shqiptare” në vitin 1994, që për katër dekada rresht mbajti gjallë frymën e tetarit në Preshevë.

E tani Afeida, vajza e dramaturgut të ndjerë Agroni Boriçi, i cili përmendet për dhjetëra skenimeve të dramave, recitaleve, filmave dokumentarë, skeqeve humoristike etj. vazhdon gjurmëve të babait të saj. Ajo, ka mbaruar Fakultetin e Arteve, në Prishtinë, dega regji teatri, për të vazhduar veprimtarinë e saj, fillimisht  si realizatore në RTV 21, në Prishtinë, pastaj si regjisore e dublimeve në Kompaninë audio-vizive A&A në Tiranë dhe ka mbi 10 vjet që punon në Teatrin e Preshevës si regjisore dhe koordinatore për kulturë.

Ndër dramat që ka punuar Afeida janë: “Udhëtimi anës lumit”, autor Vudi Alen, “Emigrantët”, Sllavomir Mrozhek, “Skicuesi”, autor Michael Healey, “Dy duzina me trëndafila”, autor Aldo De Benedetti etj. duke u shpërblyer dy herë është në festivale me çmimin “Regjia më e mirë”.  Kësaj radhe, në festivalin  tradicional “Ditët e komedisë shqiptare”, në Preshevë, paraqitet me komedinë  “Një dorëzim”.