TRËNDAFILI I ZI

Legjendë

Nga Resmi Osmani

1

Nubia  dhe Aleksandria e Egjiptit, 331 para erës së re.

Dielli u ul ne perëndim te Nilit hyjnor. Ngjyra e qiellit nga e kuqerremte u shndërua ne portokalli – vjollce dhe tisi i mugëtirës mbuloi dheun me mbreterinë e natës. Ne qiellin e pastër u shfaqën yjet që nisën të vallzonin rreth hënës. Mbretëresha Kandaçe, pas një dite të lodhëshme, në krye të ushtrisë, e lehtësuar nga armët dhe stolitë doli në ballkonin e katit të dytë të pallatit mbretëror të Meroës  për tu freskuar. La mbi parmakun e mermertë pelerinën, pastaj tunikën dhe mbeti thuajse e zhveshur. Në krah të djathtë, eunuku Safer, që i bënte fresk me nje erashkë thurur me pëndë palloi, shqeu sytë, por ai ishte mësuar me tekat e së zonjës. Skllavet etiope, të heshtura e të përulura, mbanin në duar sinitë e argjendëta me hurma, shegë, rrush dhe shurupe te erëndshme me mjaltë. Më pas i vendosën në një tryezë të vogël nga dru i kuq, pranë skamise se stolisur me fildish, ar eargjend, ku ajo mund të ulej. Me një shenjë të dorës, u la të kuptonin se duhet ta linin vetëm. U larguan si të ishin hije. Mbeti vetëm eunuku Safer, që ishte si vetja e saj e dytë.

Lufta ishte shmangur. Mbreti i huaj nuk kishte zbritur me ushtrinë e tij në Nubi, qëndroi ne bregdetin e Egjiptit, ku thuhej se po ngrinte një qytet me emrin e tij. Ajo e kishte pritur atë luftë që në krye të ushtrisë së  saj të zezë të ndeshej me mbretin e huaj të bardhë që kishte ardhur nga perëndimi. Një mbret në luftë me një mbretëreshë. Ti rrëfente vlerat dhe trimërinë e saj atij dhe popullit që mbretëronte. Por mbreti i bardhë, riosh, kishte shkuar deri në oazin e Shivës , te orakulli i Amon-Ra  dhe nuk kishte zbritur ne jugë.

Ndjente nevojë të fliste. T’i fliste natës, yjeve, hënës që po lindëte dhe shpirtërave të të parëve që, e përfytyronte dhe e ndjente se silleshin nëpër natë: si erë, si zogj, si flutura, melekëve dhe demonëve, gjithëçkaje që e rrethonte, me misteret, të fshehtat dhe të panjohurat, gjithkujt dhe gjithëçkaje që mund ta dëgjonte.

”Unë jam Kandaçe, me vullnetin e Amon-Ra, Zotit – Diell, mbretëreshë e Nubisë. Nga viti i lindjes time kane kaluar njëzet dimra e njëzet vera. Emri im është ai i një ylli. Në vendin tim, në Egjipt dhe vendin e Etiopëve, më quajnë mbreteresha Kandaçe, në Libi dhe Arabi emëri im është  Belkize. Ylli im gjendet diku në Arushën e Madhe, ai më i ndritshmi. Emri dhe fama ime janë të  njohura dhe të adhuruara që nga burimet e Nilit e deri në derdhjen e tij në det, nga lindja e përflakur deri në kaltërsinë e detit të  perëndimit, ku dielli ulet për të fjetur. Thonë që jam e bukur,më e bukur edhe se Nefretiti , paçka që jëm e zeshkët si gjithë gratë e popullit tim, por edhe dielli më ka nxirë. Kur duan të rrëfejnë bukurinë time, më quajnë me emra që më miklojnë dhe përkëdhelin vetëdijen:  Trëndafili i Zi i Shkretëtirës. Perla e Zezë, Hurma e ëmbël e oazit të Meroës. E di. Jam e bukur! Shtati im është i hedhur si bredhat e Libanit. Flokët e zeza,të derdhura mbi shpatulla shkëlqejnë si pendët e korbit, balli i lartë, ndrin si kurora e artë që më zbukuron kryet, vetullat si harku i ylberit, sytë e zez kanë dritën e diellit, me qerpikët si krahu i dallëndyshes, hunda e drejtë, e fisme flegrangushtë, është vetë hijeshija. Goja ime e vogël, e buzëqeshur, si kuti e mbushur me inxhi, ka buzët e mishta me ëmbëlsinë e hurmave te arrira, që presin të puthen e të puthin!. Zëri im tingëllon si kambanë argjendi dhe lumturon atë që e dëgjon. Qafa si e gizelës, dy sisët si dy kodërza, në maja me thimtha te trandafiltë, grishës e këndellës,që presin të ledhatohen, beli i ngushtë sa mund të shkohet unaza, përfund barkut, midis shalëve zogu i parajsës, që djeg e përvëlon së brendshmi si të ishte diell, me atë zjarmi që s’më lë të qetë as ditë as natë, e që s’kam me se ta shuaj! Këmbët pulpëplota, të holla e të gjata e kofshët muskuloze me rrumbullakësi të persosur. Lëkura e trupit tim ka butësine e mëndafshit dhe aromën e myshkut….

Mbretëria ime shtrihet midis rrjedhave të Nilit të Bardhë dhe Nilit të Kaltër, që u shuajnë etjen dhe begatojnë tokat për të prodhuar të mirat e jetës. Kryeqyteti ynë, Beroë, shtrihet më në veri, jo larg brigjeve të lumit, pasi bashkohen të dy rrjedhat e Nilit që hyjnë në sinoret e Egjiptit. Në lindje deri në sinoret e Libisë shtrihet shkretëtira rërëverdhë, por nëpër të ka oaze ujëshumë e të begata. Aty gjenden minierat e arit dhe te gurëve të çmuar: diamante, rubinë, safirë, smeralde, inxhi, alabastër. Në savanat kanë limerët luanët, gizelat, tigrat e leopardët dhe gjithë egërsirst. Qyteti është madhështor dhe me mure të trasha mbrojtëse, në kodër ngrihet tempulli i Amonit,me kollona madhështore dhe altar të veshur me ar. Pishtarët mbahen të ndezur ditë-natë, në prushin e mangallave digjet temiani, priftereshat vergjine që i shërbejnë, shperndajnë mirrë dhe vajra të erëndshme që u pëlqejnë perëndive. Ca më tej, piramidat-varre të të parëve. Në tokat e shtetit tim kalojnë rrugët e karvaneve të gamileve, nga jugu që zenë fill në Detin e Kuq, që mbartin mirrë, temjan, kanellë, shafran, këna e xhinxhifil, mëndafsh dhe të linjta e të pambukta të holla nga india, Jemeni dhe Arabia dhe përfundojnë në Kajro dhe ato nga lindja, Etiopia dhe Libia. Karvanet sjellin dhe marrin lajme e mallra, por edhe derdhin arin e taksave në doganat e mia.

Trashëgimtare e vetme, u fronëzova mbretëreshë tre vite më parë, kur ati im, pasi u ngop me jetë shkoi të prehet te të parët e tij. Paçka se jam mbretëreshë, i gëzohem jetës, si shpirt i lirë. Bëj not në ujrat e Nilit si më i miri i notarëve dhe  vras krokodilët me fuzhnje për tu marrë lëkurën. Në gjuetinë e savanës, e vras luanin me shtizën e mprehtë si arrëza, shigjeta ime kur lëshohet nga harku vërshëllen si gjarper dhe godet në zemër gizelat dhe panterat, askush nuk gjuan më mirë në shenjë se mua me shigjetë, para meje turpërohet edhe më i miri i harkëtarëve që guxon të matet. Kalëroj duke i hovur kalit tim të shpejtë   në ecje e sipër dhe në dorën time shpata vringëllin si një armë kobtare. Në krye të aradheve i prij vetë për në luftë ushtrisë.

Nga sa thashë, duhet të isha e lumtur, por ja që s’është kështu. E varfër në mes të arit, xhevahirëve dhe kamjes e begatisë, e lirë midis robinave e skllevërve të mi, por e lidhur me prangat e skllavërisë së zakonit, sundimtare e një populli dhe vendi të gjerë, por e sunduar nga vullnete jashtë meje! Me bukuri verbuese, por që s’ka sy që të më admirojnë e ta gëzojnë. E gjendur mes djemve fatosa ,që më admirojnë, por që nuk guxojnë të më afrohen, se i djeg zjarri im. Për ta jam e largët si yjet. Dashuria për mua mbetet një mirazh, një ëndërr zhuritëse e sfilitje e shpirtit, është një thirrje që kumbon papra por që nuk gjen përgjigje, që shuhet atje ku lind. Në oborrin tim, rrethohem nga këshilli i të urtëve, pleq të mbaruar që në trupin e tyre u janë shuar dëshirat, por u punon mendja e lajthitur vetëm për prapësira, që të më pengojnë të mos gëzoj jetën. Janë një trumbë me eunukë në shërbim tim, të hijshëm e të fuqishëm, por shih me sy e plas me zemër! Atyre u kanë lënë jetën dhe trupin e fuqishëm, por u kanë hequr zjarrin e shpirtit! Kryeeunuku Zafer, është ëngjëlli im mbrojtës, një farë qeni-roje, i gatshëm të vdesë për mua.

Ka dy vite, që gratë e pallatit dhe skllavet e fisme etiope, më përgatisin për martesë: pas banje, përditë më lyejnë me vajra aromatike, me mirrë të shtrenjtë nga arabia, vaj trëndafili dhe  me kremëra e melheme pastruese. Lëkura ime ka fituar butësinë e petlave të zambakut, trupi aromë këndellëse dhe epshndjellëse, në pritje të princit fatlum, që nuk po gjendet e nuk po duket. Për çdo hënë të re, i lutem e i bëj  dhurata, blatime e fli zotit Amon-Ra në tempullin e tij, që të dërgojë tek mua princin e dëshiruar, por ai ende hesht. Princi nuk po duket dhe unë mbetem e virgjëra e dënuar. Zjarri i saj i brendshëm është molisës, përvëlues, trallisës, që grafullon si llava e vullkanit e që se shuan dot as uji i Nilit hyjnor. Është ky shkaku që shpesh, kalëroi nëpër savanë si e marrë dhe i sulem tufave të gizelave me tërbim, pa ngurruar të gjuaj dhe luanin! Pleqtë oborrtarë e dinë ngase më vjen dhe nënqeshin pa folur.

Kam lindur nën shenjën e një ylli dhe jam mbretëreshë. Janë këto dy arsye përse këshilli i të urtëve ka vendosur që duhet të martohem me një princ me gjak hyjnor, qoftë bir mbreti apo faraoni, por ky princ ende nuk është shfaqur, në mos ende nuk është lindur nga një  grua dhe unë do të pres më kot deri sa të plakem e vyshkem! Jam në pritje të ethshme, që të shfaqet ai që do të më bëjë të ndihem grua.

Nga lajmet që sjell era dhe karvanet, duket se më në fund, zotave u erdhi keq dhe fati im u fanit, si një dritë, si një zjarr dhe mori rrugën nga perëndimi i largët për në lindje. Ky diell, lind andej nga perëndon!  Quhet Aleksandër! Mbreti i ushtrisë së bardhë. Ka kapërcyer detet dhe  është nisur të pushtojë dhe sundojë botën. E prita të zbriste me ushtrinë në Nubia, në viset e mia, u gatita për luftë, ti rrëfeja kush isha e çmund të bëja  , por ai nuk erdhi. Thonë që është i ri , trim i çartur, me trup atleti e bukuri gati femërore. Orakulli i Amon –Ra, Mbretit- Diell në oazin e Shivës të shkretëtirës libiane, kur e pyeti “Unë Aleksandri, mbreti i maqedonasve, a jam biri i zotit?” I ishte përgjigjur: ”Po. Ti je biri i zotit!”

2

Sajesë e perëndishme: një bir Zoti i bardhë, mbret që u prin ushtrive dhe një mbretëreshë e zezë, nuse yjesh , mbretëreshë e dashurisë! “ Duket se unë jam lindur për të dhe ai për mua- i tha ajo vetes,- Por ai s’më njeh dhe s’e di që jam mbi dhe, por kjo s’më trishton. Do t’i shfaqem papritur, si një befasi verbuese për sytë , trallisëse për mendjen dhe ngazëllyese për zemrën, si dhuratë që ja blatojnë zotat. Ai do të ketë para vetes Trëndafilin e Zi të shkretëtirës. Unë  me aq sa di për të, kam rënë në dashuri, me vegimin e tij, me parafytyrimin, ende pa e njohur. Më takon mua të shkoj tek ai. Dhe do të shkoj. Më nxit të nisem padurimi dhe ndjesia e asaj që mund të përjetoj. S’ka askush të drejtë të më pengojë apo ndalë për të shkuar drejt një ëndërre. Nuk jam as e para as e prasmja që e bëj këtë. A nuk qe mbretëresha e Shebës, me bukuri të perëndishme, që udhëtoi për te mbreti Solomon, për të gëzuar hiret e tij dhe që me të ngjizi një djalë, që u bë mbreti i Etiopëve? Mos ndoshta kjo do të ndodhë edhe me mua, që ti jap trashëgim popullit tim një bir mbreti me prejardhje hyjnore?”

Mbretëresha i dha porosi shambellanit të oborrit të gatiste për udhë karvanin. Udhëtimi do të ishte i gjatë, në Egjipt, në bregdetin e Mesdheut, në qytetin e ri që po ndërtohej e që e kishin quajtur Aleksandri. Aty mbreti kishte ngritur fushimin e ushtrisë. Të përgatiteshin dhurata me ar, gurë të çmuar, fildish, mirrë, temjan, kanellë, xhinxhifil, vajra dhe kremra të erëndshme dhe një kamë, me çelik damasku, me dorezë e këllëf stolisur me diamante, se dihet që një armë e bukur është stoli e luftëtarit. Të gjitha aq sa të merrte ngarkesa e pesë gamileve. Shembellani deshi të dinte më shumë por ajo nuk ja lejoi dhe ai u bind me kryeulësi.

U bënë flitë dhe u thanë lutjet në tempullin e Amonit, zotit të diellit, të qiellit e të tokës, të jetës e të vdekjes, të dëshpërimit e gëzimit, të urrejtjes dhe dashurisë. Oguret dhe kumtet ishin të mbara.

Dhe karvani u nis. Skllevër të fuqishëm mbanin mbi supa vigun e mbretëreshës. Prinin si pararoje dhe pasonin si pasroje ushtarë kalorës të armatosur lehtë të gardës. Linin prapa një shtjellë pluhuri. Dielli sodiste që sipër, derdhte dritë të artë e ngrohtësi përvëluese, por një re udhëtonte mbi ta e shtyrë nga era dhe i mbulonte me hije. Shqiponja e shkretëtirës fluturonte së lartmi dhe i bënte shoqëri. Gazelat dhe sutat, e fshehura prapa shkurreve të savanës, ndiqnin me sy të habitur karvanin. Ca më larg, luani mbret i savanës, shihte jo pa droje rrugëtimin e mbretëreshës së njerëzve. Ikë e ikë, mes rërës përvëluese, ranë në tokën e butë e të gjelbëruar të Nilit të Bardhë. Aty u ndanë: mbretëresha dhe rojat e saj hipën në anije për të udhtuar në lumin e gjerë. E lanë të takoheshin në Luksor.

Rrjedha e ngadaltë e lumit dhe puhija që frynte, e gufonte velën dhe e shtynin anijen mbretërore përpara. Kandaçe e pështjellë me një pelerinë të lehtë dhe tunikë të shkurtër , e ulur nën tendë, mbi një lëkurë leopardi sodiste brigjet e lumit, ku midis kallamishteve te bregut lulëzonin lotuset e bardha. Edhe Aleksandri, mendoi ajo, duhet të ishte si një lotus i bardhë. Ajo ishte si bleta, që po fluturonte drejt asaj luleje për të thithur nektarin e dashurisë. Po shkoj tek ai me dlirësinë më të madhe, ngaqë nuk jam në gjendje ti bëj ballë, dëshirave të mija të zjarrta, të cilave u bindem si të jenë urdhëra të vetë fatit! Mbi anije bënin lodra fluturimi dhe ciasnin pulëbardhat, ndërsa nga kallamishtat ngriheshin me tufa shpendët e ujit. Netët ishin të kthiellta, prushonin nga yjet, syri i hënës sodiste me atë habinë e përjetshme tokën e mugët. U deshën disa ditë-net udhëtimi që të mbrrinin në Luksorin e mbushur me tempuj, ku shquhej ai i Amonit, obelisqe, kollonata gjigande, statuja të faraonëve, me frymë të shënjtë, përjetësuar e ngurtësuar në gur, mistere dhe mistikë, ku vetja të dukej i vogël, i pafuqi dhe rob i forcave të mbinatyrshme , të perëndishme e fatpërcaktuese.

Aty u takuan me karvanin dhe hasën pararojën e ushtrisë së Aleksandrit.

Kur u thanë se kush ishte mbretëresha dhe për ku ishte nisur, rojat u prinë për në fushimin e Aleksandrisë, ku gjendej Mbreti.

3

Dielli ishte mbi të perënduar. Aleksandri, kishte thirrur në çadrën e  fushimit dy shokët e vet, gjeneralin Ifestion  që ishte truprojtës i tij  dhe Kraterosin, që komandonte armatën ilire, për të shqyrtuar edhe një herë shtrirjen e qytetit të ri të Aleksandrisë. Arkitekti, Dinokrati nga Rodi, kishte hapur mbi një tryezë të ultë rrotullat e  papiruseve me planvendosjen e qytetit. Binte në sy zbatimi i parimeve gjeometrike, rrugët e gjera dhe katrorët e vendosjes së ngrehinave të kultit, atyre shtetërore, biblioteka, mauzoleu, qendra tregtare  dhe atyre private, porti dhe fari i shullit. Aleksandri bënte pyetje, dëgjonte përgjigjet, jepte porosi. Dukej i kënaqur. Qyteti duhet të ishte madhështor, më i bukuri dhe më i madhi i Mesdheut, për të përjetësuar emrin dhe lavdinë e tij.

Në tendë hyri gjenerali Filota,që përgjigjej për sigurinë e mbretit.

-Aleksandër, – i tha – Ke vizitorë.

-Jam I zënë, le të presin,- qe përgjigja pa ngritur kryet nga skicat dhe vizatimet e qytetit.

-Nuk janë nga ata që mund të presin!

Aleksandri, pa që Filota u ngërdhesh, pastaj pamja e tij u bë enigmatike.

-Thotë se është Mbretëresha Kandaçe e Nubias.

Lajmësit e ushtrisë e kishin sjellë që më  parë kumtin  nga Luksori, dhe  Aleksandri nuk u zu papritur, por nuk e dinte pikërisht se kur do të arrinte. E ndërpreu shqyrtimin. Arkitekti Dinokrat i mbështolli rrotullat e papiruseve dhe me to nën sqetull doli i përulur duke ecur praptazi. Ifestionit dhe Krateros u tha të rrinin.

– Mbretëresha është e mirëpritur, le të vijë.

Filota shkoi të kryente porosinë.

Ajo hyri e vetme, pa shoqërues. Kryet të zbukuruar me kurorën mbretërore dhe llërët, krahët dhe qafën tërë byzylykë me ar e diamante. E veshur me tunikë të shkurtër, që i nxirte në pah belin e këputur dhe bukurinë e këmbëve.

-Mbretëresha Kandaçe e Nubias, përshëndet mbretin Aleksandër të Maqedonisë,- tha ajo dhe u përul me hijeshi para tre burrave, duke u përpjekur të dallojë kush prej tyre ishte Aleksandri.

Ata u shtangën dhe nemitën. Ishte një bukuri goditëse si prej rrufeje. I pari foli Kratero:

-Sonte do të doja të isha për një natë Aleksandër dhe të gdhihesha me këtë trëndafil të zi!- tha ai duke belbëzuar, dhe i bëri me shenjë Efestionit:- Eja miku im, ne jemi të tepërt këtu, zotat s’ bëjnë për ne dhurata të tilla- dhe dolën nga çadra.

Ishin të dy në këmbë, të rinj e të bukur dhe disi të habitur, si të ndodhur para një befasie po sodisnin njëri-tjetrin.

-E dija që po vije, më paralajmëruan rojat që nga Luksori, por pa e ditur përse bëre gjithë atë rrugë të gjatë gjer këtu. Ç’farë shërbimesh, kërkon mbretëresha e Nubisë nga mbreti i Maqedomisë?

-Fjalët për ty, kanë ardhur si një jehonë deri në oborrin tim. Kam dëgjuar të flitet aq shumë për mbretin-djalosh: trimërinë,  hiret, mençurinë, hijeshinë mashkullore, sa nuk mu durua  dhe erdha vetë të të shihja dhe t’i besoja asaj, që do të shihja me sytë e mi.

-Aleksandri është para teje. Më thuaj, si të duket?

Kandaçe nuk bzajti, veç vështrimi i saj zhbirues, me nje dritëz të butë dhe një vel buzëqeshës, nuk po i shqitej, aq sa Aleksandri u ndje në zor.

Shtathedhur, më i lartë se shokët etij. Flokët të verdhë, valë-valë që i binin mbi supe . Fytyra me një oval të përkryer, e bardhë si shkuma e detit. Balli i lartë prej mendimtari, dhe çfar çudie si ishte e mundur? Njërin sy e kishte të kafejtë, tjetrin të kaltër! Hunda e drejtë, goja e vogël, buzë të plota si të bëra për tu puthur, mjekër energjike, qafa e gjatë dhe e anuar pak majtas. Vështrimi ishte largpamës e disi ëndërrues. Cipa e lëkurës e lëmuar. Tiparet e tij shprehnin fisnikëri dhe bukuri mashkullore. Shtat atletik, të hedhur e të lidhur mirë me përpjestime harmonike. Shpatullat të gjera e krahët të fuqishëm, të bërë për të luftuar por edhe për të përqafuar. Ishte i hijshëm e me pamje mbresëlënëse. Pamja ishte ajo e një djaloshi energjik e të paepur, plot guxim e vullnet që mezi priste të kryente vepra heroike. Me siguri gratë e adhuronin. Ishte bërë për tu dashuruar! Po ai si ishte me to? Mbetej ta shikonte!

-Më i mirë nga sa kam dëgjuar e më kanë thënë! Nuk kam ardhur për të kërkuar shërbime apo përkrahje. Vendi im është i begatë, i mbrojtur e i sigurtë.

-Gjithsesi pres të ma thuash.

-Kam lindur nën shenjën e një ylli, po mbush njëzet vjeçe, kam tre vjet që mbretëroj. Jam ende e virgjër, siç më ka lindur nëna. Kanunet e vendit tim thonë se duhet të martohem me një princ që të ketë gjak hyjnor, por ai nuk po gjendet dhe në pritje të tij edhe mund të plakem, të vyshkem, të më shkojë  dëm rinia dhe bukuria, pa shijuar e gëzuar hiret e jetës. Kjo është e padurueshme. Ti je biri i zotit, i shpallur faraon i Egjiptit, mbret i ushtrive ngadhënjyese, kurse unë jam mbretëresha e dashurisë, nuse yjesh. Quajmë si një dhuratë që ta dërgojnë Zotat. Erdha në kërkim të dashurisë hyjnore. Unë, po ta dëshirosh, do të të jepem. Nënshtromë, bëj që të ndihem grua!

Tha këto dhe hoqi pelerinën e pastaj tunikën. Mbeti lakuriq, si një shtatore nga mermer i zi, me njerin gju pak të përthyer dhe duart të kryqëzuara nën gjoks. Një statujë e gjallë. Më e bukur se Nefretiti, një perlë e zezë.

Aleksandri u trondit. E çuditi sinqeriteti dhe guximi i saj. Të tillë bukuri, me harmoninë e trupit dhe të formave gjer në përsosje te një grua, ishte e para herë që e shihte.  Një drithërimë e beftë i përshkoi shtatin e më pas e kaploi një zjarmi e brendshme. Të tillë ndjesi ai s’kishte provuar me asnjë femër tjetër, bile  as para betejave !

Një nuse yjesh!

Ajo priste. Ai doli nga përhumbja dhe me hapa të sigurtë iu afrua. Nga kurmi i saj përhapej një aromë e lehtë këndellëse trëndafili. Ishte një trëndafil i zi.Me njerën dorë nën gjunjë dhe me tjetrën në shpatulla e mori para duarve. Ajo iu var në qafë. Dihaste. Fryma e saj kishte aromë kanelle, kurse nga kurmi avullonte një  aromë embëlcake e dehëse. Ndjeu në gjoks shpimin e thithave të gjinjve të vegjël e të fortë dhe rrahjen e zemrës së saj që përpëlitej si zog. Ngadalë e shtriu në shtrat. Para vetes kishte portën e parajsës. Ajo fërgëllonte si në jerm.

4

Barzinën e bukur, fisnike me gjak mbretëror, edukatë e kulturë helene, bijë e satrapit Artabaz të Frigjisë, vejushë e gjeneralit Memnon, që u zu robinë bashkë me familjen e mbretit Dar në kampin e Damaskut, gjenerali i moshuar Parmenion, i tha Aleksandrit ta mbante për vete dhe të mos e linte ti ikte nga duart e tillë bukuri. Ai që pa tek ajo hir e bukuri princore, iu bind. Edhe pse disa vite më e moshuar se ai, kishte dinjitet dhe bukurinë e gruas së pjekur. Sefte ajo u rrëfye mospërfillëse e iu nënshtrua fatit të robinës, por më pas  u bë dashnore e mbretit, e donte dhe u lidh pas tij me shpirt e zemër, me një dashuri të zjarrtë.  Për të ishte njëherësh si motër, si nënë dhe mbi të gjitha grua dhe  dashnore që e donte Aleksandrin marrëzisht. E donte të gjithin për vete. Ishte xheloze edhe për erën që i valëviste flokët, edhe për diellin që i ndriste fytyrën! Kishte tri vite që e ndiqte pas nëpër luftëra e beteja, duke i falur dashuri dhe prehje. Këta vite, nuk pati grua tjetër ne jetën e tij. Ai ia kthente dashurinë, përkujdesej për të dhe e kishte mbushur me dhurata të çmueshme. Ajo ishte e vetmja femër që në çdo fushim e kishte çadrën ngjitur me të tijën.

Ishte shtatzënë dhe priste t’i lindëte mbretit një djalë, që si i parëlindur do të trashëgonte mbretërinë e të atit. Ajo do të ishte edhe pse pa kurorë, Nëna Mbretëreshë!

E takoi Kandaçen kur mbrriti. S’është se si bëri përshtypje bukuria e mbretëreshës së Nubisë  dhe qëndrimi i saj krenar, por nuk i kushtoi vëmedje. Te Aleksandri ishin të shumtë ata që vinin dhe e takonin për punët e tyre, me siguri edhe kjo do të ishte një nga ato. E pa kur hyri në çadrën e mbretit dhe priti që ajo të dilte, por më kot. Nisi të dyshojë dhe u bë keq. U shtri në shtrat. Nga çadra e mbretit vinin zëra, të qeshura, kukurisje, si ato të lojrave të dashurisë. Më pas ajo dëgjoi ofshama dhe rënkime. Barzinës iu meh fryma, mbylli sytë, e kaploi errësira dhe një drithërimë i përshkoi kurmin, zemra nisi ti pulsojë me vërtik. Ata po bënin dashuri! E përfytyroi sesi ai e puthte me ashk, sesi e ledhatonte, i përkëdhelte sisët, barkun, atë vendin nën bark, kofshët, teksa ajo përdridhej si ngjalë dhe i përgjigjej me vrullin e gjakut që i vlonte dhe lektisjet e shpirtit që përjeton bashkimi i trupit të burrit me të gruas…..Nga çadra u dëgjua ofshama dhe rënkime të zgjatura, pastaj heshtje. Me siguri pas asaj ekstaze të zjarrtë, ata po preheshin të lumtur në krahët e njëri – tjetrit. Asaj ishte si t’i kishin shkulur zemrën.

Barzina u bë keq. Kriza e xhelozisë i mpiu trupin, i çakërdisi zemër, shpirt e mendje, grykën ia zuri gulçi dhe një lemzë e keqe. I hipi tërbimi. I tha mendja ti shkonte brenda. Brofi nga shtrati dhe ashtu leshra shpleksur e gjysmë e xhveshur, me sy të egërsuar, u turr përjashta. Ishte mesnatë, e kthjellët e plot yje. Freskia i bëri mirë. Te hyrja e çadrës, së mbretit dy roje, kishin kryqëzuar heshtat dhe rrinin si të ngurtësuar. Ata i hodhën një vështrim pyetës.

Ndjeu në bark sesi lëvizi fëmija dhe pasi vuri dorën mbi bark, e mblodhi mendjen. Kush ishte ajo tek e fundit? Një konkubinë! Por jo një dashnore dosido, ishte princeshë me gjak mbretëror, nënë e pritshme e djalit të tij, që po rritej me ditë brenda saj. Ajo tjetra, bushtra e zezë, që thoshte se ishte mbretëreshë e ca njerëzve barbarë, po aq të zez sa ajo dhe e një vendi të egër e të shkretë, që kishte ardhur nga shkretëtira e largët, që po zhgrryhej me mbretin, për të shfryrë epshin dhe instiktet e egra,  kishte hyrë në hakë të saj. Po i vidhte dashurinë dhe po e poshtëronte krenarinë e saj prej gruaje fisnike me gjak mbretëror. Mos o Zot! Asaj mund ti ngjizej nga kjo natë një fëmijë, dhe biri i saj, do të kishte një vëlla të zi nubian, që kur ti vinte koha, do të kërkonte trashëgimin e mbretërisë!

Jo dhe jo!

5

Dielli dhe hëna perënduan dy herë, por ata nuk dolën nga çadra. Te mrekulluar shijonin hiret e njeri-tjetrit. Mëngjesin e ditës së tretë, si me mëdyshje e përtesë, ca e hutuar, si të mos e kishte veten në dorë, me dhimbje e padëshirë, Kandaçe po përgatitej t’i linte lamtumirën mbretit. Ajo psherëtiu. Ja që e tillë është jeta. Pas çdo takimi vjen një ndarje, lumturia mbetet si një përjetim i mjegullt, por merren me vete kujtime që nuk shlyhen kurrë. Edhe Aleksandri ndjehej i keqardhur që ajo po largohej. Ishte shfaqur në jetën e tij papritur kjo perlë e zezë si një mirazh i një bote dhe populli të panjohur për të, me shkretëtira përvëluese dhe oaze jetdhënëse, që dinte të jepte dhe të merrte kaq shumë dashuri, bujari dhe hir mbretëror.

Të velur, por të panginjur me dashuri, por edhe të mallëngjyer nga ndarja e pritshme, po hanin sillën si me padëshirë. Ishte një tryezë mbretërore ku s’mungonte asgjë. Kandaçes i tërhoqën vemendje ca fruta që ajo as i kishte parë as i njihte: mollët, dardhat, kumbullat dhe qitrot, me atë ermirimin e veçantë, që vinin andej nga bota e njerëzve të bardhë. Të dy i kishte kapluar heshtja dhe  trishtimi, shiheshin sy më sy, ai vështrim ledhatar fliste shumë. Fjalët sikur ishin arratisur. E tillë është ndarja e të dashuruarve. Ishte një mëngjes lamtumire.

-Të pëlqyen dhuratat?- e pyeti ajo, sa për të prishur shurdhërinë e heshtjes.

-Më e bukura e dhuratave ishe ti.

-Unë të fola mjaftueshëm për veten dhe popullin tim. Ti, deri tani që po nisem për të ikur, s’më ke thënë asgjë për veten tënde që të më shërbente si shenjë njohje. Nga e kuptove që ishe biri i Zotit?

-Vërtet kërkon ta dish?

Ajo pohoi duke ulur kryet.

-Ma kallxoi nëna, Olimpia. Vetëm nënat e dinë se kush është ati  i vërtetë i fëmijës. Nëna është princeshë ilire, me një bukuri të rrallë. Mbreti Filip e njohu në një festë në ishullin e Samothrakës dhe e mori grua thuajse me dhunë. Me të ra në dashuri Zeusi, që iu shfaq mes rrufeve e bubullimave me pamje gjysmë njeri e gjysmë gjarpër, e bëri të vetën dhe  u ngjiza unë. Zeusi është zot pellazgjik, ilirët janë pasardhës të pellazgëve. Unë, Aleksandri, nip epirot, jam me gjak ilir. Kultura dhe edukimi im është ai i një greku, atdheu im është Maqedonia. Misioni im është të pushtoj botën.

-Pra ti nuk je grek?

-Jo. Greqinë e kam pushtuar dhe nënshtruar që në betejën e Keroneas. Grekët janë tributarët e mi dhe më kanë njohur për mbret, por nuk i besoj pabesisë dhe dinakërisë së tyre. Unë përfitoj nga kultura dhe dituria e dijetarëve te tyre, pasi ne maqedonasit dhe ilirët nuk e shkruajmë ende gjuhën tonë. Sa për ushtarët dhe gjeneralët, janë maqedonas dhe ilirë. Grekëve nuk u besoj ngaqë  shumë prej tyre janë rrogtarë në radhët e ushtrisë persiane.

Kandaçes iu dukën të ngatrruara spjegimet, por tashti ajo e dinte se po të kishte një bir me të, kush ishte me të vërtetë  mbreti Aleksandër, biri i zotit diell Amon-Ra, që në vendin e tij të largët e me male të lartë, e quanin Zeus.

-Ma jep dorën. Si e lindur nën një yll, di të parashoh fatet.

Ja mori dorën e djathtë dhe filloi të shqyrtonte pëllëmbën e hapur. U ngrys në fytyrë dhe një valë herë nuk foli. Pastaj qetësisht  tha:

-Yjet tanë do vazhdojnë të ndrijnë gjatë, por sa vijnë e largohen dhe  asnjëherë më nuk do të takohen.

Aleksandri ia ktheu:

-Në vendin tim thonë që vetëm mali me mal nuk takohen. Kur do të shuhet ylli im?

-Ke për të bërë luftë të gjatë, në shumë vite. Ylli yt do të shuhet  në një qytet të madh, larg vendit tënd, pasi të pushtosh botën.

Pas këtyre profecive zymtësindjellëse, erdhi koha për të ikur. Deri në Beroa të Nubisë rruga ishte e gjatë, duhej udhëtuar ditë e natë. Aleksandri do ta  përcillte deri jashtë fushimit.Pranë shatorres  i prisnin dy kuaj të gatitur për kalërim. Ca më larg  gjendej shpura e gardës së saj.

*       *      *

Barzina, e nisur dhe stolisur, me pamje gjasme të qeshur e dashamire, si e çliruar nga  makthi që arapka më së fundi po shporrej, gjithsesi nuk arrinte që me dinakërinë persiane, t’a fshihte zemërimin, mllefin dhe tërbimin e egër që i ziente përbrenda, nga xhelozia dhe nakari , po e priste me ankth shfaqjen e Kandaçes . Doli nga çadra e vet bashkë me dy skllavet e shoqërimit dhe i foli :

-Mbretëreshë, po me mua nuk do të ndahesh? Prit të të përcjell.

Dridhja e zërit, dhe ajo buzëqeshje tinzare, si ngërdheshje që i buronte së brendshmi dhe  ia shfytyronte  pamjen, nuk  premtonin mirësi, por Kandaçe i mbajti këmbët dhe Barzina u afrua.

-Besoj, moj e pafytyrë, që duke ardhur nga fundi i shkretëtirës, u dëfreve dhe u zbavite, dhe e shove epshin duke u zdërhallur dhe palluar me Aleksandrin, apo jo?

-Ashtu si edhe ti këta tri vite- I tha ajo dhe i vërejti me nënkuptim barkun e fryrë – Ishte hyjnore të bëja dashuri me mbretin. Më mirë dy net dashuri, që e vlejnë më shumë sesa një jetë në mbretëri! Sido qoftë unë po iki në vendin tim. Mbreti është sërish i tëri yti. Por ai s’ka për të gjetur tek ti atë hir që gjeti tek mua!Dashtë Zoti të marr me vete frytin e tij – tha dhe vuri dorën mbi barkun e saj të sheshtë.

Kjo po, që ishte e paturpshme dhe e padurueshme! Barzinës iu errësua bota. Atë çast do të donte ta shihte të vdekur. Por kjo edhe po të donte, s’ishte në mundësitë e saj. Ja që kështu ishin ndarë fatet: Mbreti mund të kishte sa gra të donte dhe kur t’i dëshironte, kurse gratë vetëm një burrë, duke e ndarë atë me njëra-tjetrën si skllave të dëshirave dhe vullneteve të tij. Aleksandri as i hodhi sytë Barzinës. Kjo ishte e pritshme. Ajo pa sesi ata u hovën kuajve dhe kalëruan jashtë fushimit, të çlirët dhe të hareshëm. Kandaçe e lirë si një zog në fluturim, merrte me vete gëzimin dhe lumturinë e një ëndërre të përjetuar, ndërsa Barzina, mbeti e kredhur në pellgun e dëshpërimit e nakarit, zilisë dhe xhelozisë brejtëse të shemrës, por e ngushëlluar nga mendimi se edhe mbretërit vuajnë mga vese njerëzore dhe se mbreti gjithsesi do të kthehej tek ajo, që pritej të ishte nëna e birit të tij.Dihej: e duruara e fituara!

I tillë ishte fati i atyre dy grave të përfshira në jetën e mbretit të botës. Dhe fatit si shpëton dot, është  si vdekja.

Tiranë, korrik-gusht 2015