Mani i shtëpisë sime

Viron Kona

Manin më të famshëm kisha unë në oborr,
të dëgjuar për frutat e shijshme e lartësinë,
ndaj shpesh herë s`më rrihej pa u mburrur:
si ky man s`gjeni dot në t`gjithë Shqipërinë!

Kacavirresha me shokë n`degët e përthyera,
hipnim dhe zbrisnim si ketra dhe majmunë,
mani na gostiste me kokrra t`ëmbla,të zeza,
paçka se e gjuanim vençe me shufra e gurë…

Kur ai bëhej prush ne hanim me grushte,
përlyheshim me ngjyrë n`faqe e gjer në sy,
pastaj mbushnim përplot pjata edhe tase,
dhe ua shpërndanim fqinjëve për mbarësi.

Manin e krahasoja me gjyshin tim t`dashur,
që qeshte e gudulisej kur i varesha në trup,
më përkëdhelte dhe më jepte ca lekë t`holla,
t`blija akullore apo ndonjë ëmbëlsirë e frutë.

Një ditë manit i erdhi fundi si çdo gjallese,
pas një krisme të mbytur ra në tokë i qetë,
një erë shpërndau gjethet skajeve t`oborrit,
në vend t`tij një lastar nisi të rritej përpjetë.

Ashtu si gjyshi edhe mani jetoi kohën e tij,
por lastarit të i ri i “la me gojë” një amanet:
t`i mirëpriste e t`i gostiste përherë fëmijët,
që i kish shpallur miqtë më t`dashur n`jetë…
………………………
Mani(i bardhë, i zi,i kuq, laraman) është pemë që ka frutë të ëmbël dhe të shijshëm, bëhet gjatë verës, përdoret për reçel e pekmez, në akullore, por dhe për prodhimin e rakisë. Në gjethet e pemës së manit, “lulëzojnë” krimbat e mëndafshit, të cilët, sa më shumë gjethe hanë, aq më shumë mëndafsh prodhojnë. Çaji me mana të zinj përdoret kundër diabetit, presionit të lartë të gjakut, kollitjes, djersitjes, inflamacioneve të zgavrës së gojës etj..