KLERI KATOLIK SHQIPTAR PËRBALLË GENOCIDIT KOMUNIST NGA VITI 1944 – 1990
“Kleri Katolik Shqiptar asht kleri ma heroik që ka me cilësue historia në rrugën dymijëvjeçare të Krishtit, sëpse, mbas pesëqind vjet robnije nën Turqi, po të merret historikisht prej vitit 1912, kur Shqipnia u formue si shtet e deri me 1944, që këtu, erdhën në fuqi komunistët, … janë vetëm 30 vjet mundësi me formue një Kler Shqiptar e, për 30 vjet me nxjerrë aq Heronjë sa kemi nxjerrë na, nuk ka asnjë kler në Botë”.
“At Pjetër Mëshkalla S.J.” (fq.23)
Nga Fritz RADOVANI
Kleri Katolik Shqiptar kishte para vitit 1944 mbrenda kufinjve shtetnor: 228 Meshtarë, shumë murgesha, disa fratela dhe qindra objekte kulti.
Mbas vitit 1944, janë shugurue edhe 25 Meshtar në Shqipni, ndërsa jashta kufinjve shtetnor janë shugurue edhe 20 Meshtarë të tjerë.
Genocidi komunist ka përfshi nga viti 1944 – 1990 këta Klerikë Katolik nëTrojet tona Shqiptare:
TË PUSHKATUEM: (Me gjyqe, pa gjyqe dhe gjyqe të mëshefta)
Imzot FRANO GJINI (1886 – 1948)
Regjent i Delegacionit Apostolik në Shqipni.
2. Imzot GJERGJ VOLAJ (1904 – 1948)
Ipeshkëv i Sapës.
Imzot NIKOLL DEDA (1890 – 1948)
Imzot NIKOLL NOGA (TUSHA) (1895 – 1946)
5. At MATI PRENNUSHI OFM. (1881 – 1948)
Provinçial i Françeskanve të Shqipnisë.
6. At ÇIPRIAN NIKA OFM. (1900 – 1948)
Guardian i Françeskanve të Shkodres.
7. At LEKË LULI OFM. (1908 – 1944).
8. At LEONARD TARGAJ OFM. (1910 – 1945)
9. Don LAZËR SHANTOJA (1891 – 1945)
10. Don NDRE ZADÊJA (1891 – 1945)
11. Don MARK GJANI (1909 – 1945)
12. At PAPA PANDI (1909 – 1945)
13. At ANTON HARAPI OFM. (1888 – 1946)
14. At GIOVANI FAUSTI SJ. (1899 – 1946)
15. At DANJEL DAJANI SJ. (1906 – 1946)
16. At GJON SHLLAKU OFM. (1907 – 1946)
17. Don NIKOLL GAZULLI (1893 – 1946)
18. Don ALFONS TRACKI (1892 – 1946)
19. Don LUIGJ PICI (1907 – 1946)
20. Don ZEF MAKSEN (1901 – 1946)
21. At BERNARDIN LLUPI OFM. (1894 – 1946)
22. Don LUIGJ PRENDUSHI (1896 – 1947)
23. Don DEDË MAÇAJ (1920 – 1947)
24. Don ANTON ZOGAJ (1905 – 1948)
25. Don EJËLL KOVAÇI (1920 – 1958)
26. Don DEDË MALAJ (1920 – 1959)
27. Don ZEF BICI (1919 – 1968)
28. Don MARK DUSHI (1920 – 1968)
29. Don MARIN SHKURTI (1933 – 1969)
30. Don SHTJEFËN KURTI (1898 – 1971)
31. Don MIKEL BELTOJA ( 1935 – 1974)
32. Seminaristi MARK ÇUNI (1919 – 1946)
TË VDEKUN NË TORTURA:
At LORENC MITROVIÇ OFM. (1872 – 1943)
At BERNARDIN PALAJ OFM. (1894 – 1946)
At SERAFIN KODA OFM. (1915 – 1947)
Papa JOSIF PAPAMIHAJLI (1912 – 1948)
Don ALEKSANDËR SIRDANI (1892 – 1948)
Don PJETËR ÇUNI (1914 – 1948)
Don DEDË PLANI (1889 – 1949)
Don JAKË BUSHATI (1890 – 1949)
Imzot JUL BONATI (1874 – 1951)
Fratel GJON PANTALIA ( vdekë 1947)
TË VDEKUN PAK KOHË MBAS TORTURASH NGA SIGURIMI I SHTETIT:
43. Imzot FRANO GJURAJ (1893 – 1947)
Don ANTON MUZAJ (1921 – 1948)
Don KOLEC PRENNUSHI (1902 – 1950)
At FLORIAN BERISHA SJ. (1897 – 1970)
Don LAZËR JUBANI (1925 – 1982)
Fra NDUE VILA OFM. (1879 – 1956)
TË VDEKUN NË BURGJE E KAMPE SHFAROSJE:
48. Imzot VINÇENC PRENNUSHI OFM. (1885 – 1949)
49. Imzot GJERGJ HABERI (1874 – 1950)
50. Imzot ERRNESTO ÇOBA (1913 – 1980)
51. Don MARK BICAJ (1911 – 1946)
52. Don NIKOLL SHELQETI (1892 – 1947)
53. Don EJËLL DEDA (1917 – 1948)
54. Don NIKOLL LASKAJ (1898 – 1948)
55. At GASPËR SUMA OFM. (1897 – 1950)
56. At PAL DODAJ 880 – 1951)
57. At KARLO SERREQI OFM. (1911 – 1954)
58. At KLEMENT MIRAJ OFM. (1882 – 1956)
59. At RROK GURASHI OFM. (1894 – 1965)
60. Don RROK FRISKU (1892 – 1956)
61. Don PJETËR NOGA (TUSHA) (1873 – 1958)
62. Don ANTON DOÇI (1920 – 1973)
63. Don MARK HASI (1920 – 1981)
64. Don LEC SAHATÇIJA (1906 – 1986)
65. Don NIKOLL GJINI (1911 – 1987)
66. Don PJETËR GRUDA (1922 – 1989)
VDIQËN MBASI VUEJTËN DËNIMIN:
67. Don ZEF SHTUFI (1879 – 1950)
68. Don NDOC NIKAJ (1864 – 1951)
69. Don MARK SHLLAKU (1865 – 1951)
70. Imzot BERNARDIN SHLLAKU OFM. (1875 – 1956)
At BUON GJEÇAJ OFM. (1870 – 1957)
At PAL ÇIURÇIJA OFM. (1878 – 1957)
At PASHKO GJADRI SJ. (1877 – 1960)
Don NIKOLL KIMZA (1878 – arratiset, vdes në Romë 1960)
Don NDOC SUMA (1887 – 1962)
Don TOMË LACAJ (1898 – 1962)
At MARIN SIRDANI OFM. (1885 – 1962)
Don VLASH MUÇAJ (1918 – 1963)
At LEONARD SHAJAKU OFM. (1887 – 1964)
Don MEHILL ÇUNI (1871 – 1965)
At ÇIRIL CANI OFM. (1875 – 1967)
Don LAZËR DEDI (1919 – 1967)
Don PRENKË QAFALIA (1900 – 1967)
Don NIKOLL SHLLAKU (1886 – 1967)
Don NDRE LUFI (1878 – 1969)
At MARK HARAPI SJ. (1890 – 1974)
At MARJAN PRELA OFM. (1885 – 1974)
At GJON KARMA SJ. (1896 – 1975)
Don PAL GJINI (1905 – 1975)
At ALFONS ÇUNI OFM. (1900 – 1976)
Don NDUE SOKU (1922 – 1976)
Don LEKË DREDHAJ (1899 – 1976)
At MËHILL MIRAJ OFM. (1909 – 1978)
Don INJAC GJOKA (1916 – 1979)
At GEGË LUMAJ OFM. (1904 – 1980)
At DONAT KURTI OFM. (1903 – 1983)
At MËHILL TROSHANI SJ. (1904 – 1983)
At SEBASTJAN DEDA OFM. (1916 – 1984)
At FILIP MAZRREKU OFM. (1913 – 1984)
100.At FRANO KIRI OFM. (1902 – 1986)
101.At FERDINAND PALI OFM. (1907 – 1986)
102.Don MARIAN ARTA (1905 – 1986)
103.At AUGUSTIN ASHIKU OFM. (1906 – 1986)
104.At PJETËR MËSHKALLA SJ. (1901 – 1988)
105.Don KOLEC TONI (1932 – 1992)
106.Don NDOC SAHATÇIJA (1904 – 1993)
107.At PETRAQ ISAK (1914 – 1997)
108.Fra GASPËR JUBANI (1920? – 1992)
VUEJTËN DËNIMIN DHE ISHIN NË SHERBIM TË FESË MBAS VITIT 1993:
25 Prill 1993 Erdhi për vizitë në Shqipni PAPA GJON PALI II.
“….Të dashtun Vllazën e Motra! Sa herë në të kaluemen ju asht dashtë me ruejtë identitetin tuej. Me një angazhim të tillë, sikur edhe vetë ky shesh na e kujton, u shque figura e lartë e të Krishtenit Gjergj Kastriotit Skenderbeut, i respektuem nga Papët e Romës dhe përjetësisht i gjallë në kujtimin e Popullit Shqiptar…Ajo që ka ngja në Shqipni, të dashtun Vllazën e Motra s’ ishte pa kurrë në historinë e njerzimit…”
Papa Gjon Pali II (Në Sheshin Skenderbej Tiranë)
Buletini Katolik Shqiptar, Vol.XIV. fq. 171, viti 1993. San Francisco USA.
109. Imzot FRANO ILLIJA Argjipeshkëv i Shkodres (1918 – 1997)
110. Imzot NIKOLL TROSHANI (1915 –
111. Imzot ZEF SIMONI (1928 – 2009)
112. Imzot MIKEL KOLIQI KARDINALI I – SHQIPTAR (1902 – 1997)
113. At ZEF PËLLUMBI OFM. (1924 – 2008)
114. At ALEKS BAQLI OFM. (1918 – 1993)
115. At JAK GARDIN SJ. (1905 – 1996)
116. Don ZEF GILA (1916 – 2000)
117. At KONRRAD GJOLAJ OFM. (1918 – 2000)
118. Don SIMON JUBANI (1928 –
119. At LEON KABASHI OFM. (1906 – 1998)
120. Don LUIGJ KÇIRA (1925 – 2008)
121. Don NDRE KRROQI (1922 – 1996)
122. At ANTON LULI SJ. (1910 – 1999)
123. At DIONIZ MAKA OFM. (1910 – 2004)
124. Don NIKOLL MAZRREKU (1912 – 1996)
125. Don PASHKO MUZHANI (1915 – 1993)
126. Don NDOC NDOJA (1914 – 1996)
127. Don LORO NODAJ (1918 – 1996)
128. Don NDOC NOGAJ (1926 –
129. Don GJERGJ SIMONI (1935 –
130. Don ERRNEST TROSHANI (1928 –
131. Don MARTIN TRUSHI (1933 – 1998)
132. At GJERGJ VATA SJ. (1915 – 2000)
133. At VIKTOR VOLAJ OFM. (1910 – 1995)
134. Don JAK ZEKAJ (1906 – 1995)
MOTRA QË VUEJTËN DËNIME NË BURGJET KOMUNISTE:
135. Moter GJEORGJINA BULGARECI (1928 –
136. Moter LILJANA RADOVANI (1925 –
KLERIKË QË U ZHDUKËN NGA SIGURIMI I SHTETIT KOMUNIST:
137. Don MATISH LISNA (1924 – helmatisë 1958)
138. Don PRENKË NIKÇI (1921 – aksidentalisht 1974)
139. Don LAZËR SHELDIJA (1928 – 1988, vranë SHBA)
Shenim:Pranë emnit shenohët OFM për Urdhnin Françeskan, dhe SJ. Për Urdhnin Jezuit.
Mbas vitit 1993, rreshtimi asht ba simbas rendit alfabetik.
Këtu përfshihen vetem Ata Klerikë që kanë vuejtë në hetuesi, burgje, kampe shfarosje ose vra nga Sigurimi i Shtetit komunist nga viti 1943 – 1990.
• Çdo ndryshim luteni me e ba me leje të autorit Fritz Radovani, Melbourne Australi.
Melbourne, Mars 2019.
Leteratura ndihmëse:
“MARTIRIZIMI I KISHËS KATOLIKE SHQIPTARE 1944 – 1990)” Shkoder 1993.
At KONRRAD GJOLAJ OFM. “ÇINARËT”, Shkoder, 1966.
FRITZ RADOVANI de Angeliis “NJË MONUMENT NËN DHE”, Zagreb 2004.
FRITZ RADOVANI de Angeliis “AT PJETËR MËSHKALLA SJ:” Bot.II, Zagreb 2007.
“BULETINI KATOLIK SHQIPTAR” Nr. XIV, XV, Viti 1993, 1994, San Francisco USA.
Dr. PJETËR PEPA “TRAGJEDIA DHE LAVDIA E KLERIT KATOLIK NË SHQIPNI”
Vol. I dhe II, Tiranë, 2007.