ALELUJA! NJË DHËNIE DORE DHE NJË BUZẼQESHJE…
– dhe dy poezi nga Palestina dhe Izraeli –
Nga Visar Zhiti
Më mrekullon kjo që po shoh: një grua me uniformën e mbrojtjes izraelite IDF (Izrael Defense Forces), po takon një vogëlushe… palestineze? Lutem të jetë kështu!
Sa dhimbje ka, madje shoh buzëqeshjen, ndërsa te fëmijët ende jo, shpresë patjetër, por te gruaja tjetër në këmbë, me të zeza, palestineze sigurisht, me aq shumë dramë e dinjitet, ka vërtet fillim buzëqeshjeje.
Te të dyja gratë ndjehet amë dashurie.
Vështroj duart e palestinezes, si me dhè më duken, ka një çantë jo lufte dhe një celular, mbase do të japë lajmin e mirë…
Duajini armiqtë tuaj, është një nga mësimet e Biblẽs, – lexoj nẽ status, – por mos iu nënshtroni veprave të tyre të kẽqia. Bekoni ata që ju mallkojnë dhe u bëni mirë atyre që ju urrejnë. Dhe ngulmohet: “Duajini armiqtë tuaj, lutuni për ata që ju persekutojnë.”- thotë Mateu 5:44.
Mes shumë komenteve gjej dhe këtë:
“…ata janë fëmijë, nuk janë armiq…”.
Po!
Do të doja që në duart e atyre zonjave, në vend të luleve, të vija nga një poezi, asaj izraelites t’i jepja atë të poetit të shkëlqyer palestinez Mahmoud Derwish, kurse palestinezes atë të poetit të shkëlqyer izraelit Yehuda Amichai, kanë qenë miq, kur jetonin të dy në Jeruzalem.
Në poezitë e tyre ka qendrueshmëri që e tejkalon dẽshpërimin dhe vdekjen, e njohin sherrnajën e madhe, më duket sikur secili ecën me nga njẽ kufomë mbi kurriz dhe e duan jetën ende më shumë, s’ka rrugëdalje tjetër, atdhe dhe mëshirë, si e Zotit dhe tek njeriu.
Dhe të dy poetët thonë fjalë tẽ tempullta. Besoni nẽ paqen, edhe të detyruar, është më e mira…
Amen!
MAHMOUD DERWISH
UNË PO VIJ PREJ ANDEJ
Unë vij prej andej dhe kam kujtime,
I lindur si të vdekshmit, kam një nënë
Dhe një shtëpi me shumë dritare,
Unë kam vëllezër, miq,
Dhe një qeli burgu me një dritare
të ftohtë.
E imja është dallga,
e rrëmbyer nga pulëbardha,
Unë kam pikëpamjen time,
Dhe një fije bari shtesë.
E imja është hëna në skajin
më të largët të fjalëve,
Dhe mirësia e zogjve,
Dhe ulliri i pavdekshëm.
Unë eca kësaj toke para shpatave
Trupin të gjallë e kthyen
në një tryezë të ngarkuar.
Unë vij prej andej. Ia jap qiellin një nëne
Kur qielli qan për atë nënë.
Dhe unë qaj për t’u bërë i njohur
Tek një re që kthehet.
Mësova të gjitha fjalët e denja
për oborrin e gjakut
Kështu që unë mund të thyej rregullin.
Mësova të gjitha fjalët dhe i ndava
Për të bërë një fjalë të vetme: Atdhe…
YEHUDA AMICHAI
ZOT PLOT MËSHIRË
Zot-i-plot-mëshirshëm, lutja
për të vdekurit.
Nëse Zoti
nuk do të ishte plot mëshirë,
Mëshira duhej të ishte në këtë botë,
Jo vetëm tek Ai.
Unë që këputa lule në kodra
Dhe shikova poshtë në të gjitha luginat,
Unë zbrita kufomat nga kodrat,
Dhe mund t’ju them se bota
është e zbrazët nga mëshira.
Unë, që isha mbreti i kripës
në breg të detit,
Kush qëndroi pa një vendim
në dritaren time,
Kush numëroi hapat e engjëjve,
Me zemrën që iu ngrit lart prej ankthit
Në zemërimet e tmerrshme.
Unë, që përdor vetëm një pjesë të vogël
Nga fjalët në fjalor.
Unë, që duhet të deshifroj gjëegjëza
Nuk dua të deshifroj,
Dije se pa Zotin-e-plot-mëshirshëm
Duhej të kishte mëshirë në këtë botë,
Jo vetëm në Atë.
(Përktheu nga anglishtja V. Zh.)
* * *
Tim biri i pëlqente të thoshte shpesh: Aleluja!