Udhëtimi 2400 vjeçar i ”shtafetës” së Pavarësisë
Nëpër duart e këtyre, ka kaluar ,,Shtafeta,, e Pavarësisë
Rast: Dita e Flamurit
E nisur nga dora e Pirros, e sosur në gjoksin e Ibrahim Rugovës
Nga Reshat Nexhipi
Në vend të hyrjes
Fjala është për Flamurin Kuq e Zi të Skenderbeut, të cilin, në mënyrë figurative, ose simbolike, e quajta ,,shtafetë,, sepse, siç do shomë, ka lojtur rolin e saj, duke bërë një udhëtim kaqë të gjatë, deri në destinacionin e fundit të saj. Këtë udhëtim, më shëmbëllen në atë të Odiseut, vetëm se ai ka patur shqetsime me një përbindësh të egër dhe me një sy, kurse ,,shtafeta,, jonë ka hequr të zinjt e ullirit nga perandorë, sulltanë dhe komunistë me nga dy sy.
Historia e ”shtafetës”
Ka filluar të qëndiset në Epir=Çamëri, në kohën e Pirros tonë të famshëm, të cilin, ushtarët, për shkak të trimërisë të pa përshkruar, e konsideronin për shqiponjë, kurse ai, ata: krahë të saj. Kjo ,,shtafetë,, e shenjtë, e cila për nga historia dhe bukuria, ska shok në botë, duke gjezdisur vend në vend, pas rreth 1000 vjet, nga Epiri, mbriu në Lezhë, te Skenderbeu, i cili, aty, me ndihmën e saj, më 1444, krijoi shtetin e parë shqiptar.
Me vdekjen e tij, merr fund edhe shteti i posakrijuar, por ,,shtafetën,, skish fuqi kush e ndalonte, ajo vazhdon rrugën dhe dorë më dorë, pas rreth 400 vjet, mbrin në Prizren, te Ymer Prizreni, të cilit i shërbeu për themelimin e Lidhjes Shqiptare, të vitit 1878, pastaj kaloi te Axhi Zeka në Pejë, ku poashtu, 1899, krijohet një Lidhje tjetër, e ngjajshëm me të parën. Këto dy lidhje, sidomos ajo e Prizrenit, në fillim, pati sukses në ringjalljen e shtetit të parë, të heroit ynë kombëtar, por, nuk realizoi dot qëllimin e saj kryesor dhe përfundimtar: bashkimin e trojeve shqiptare. Për këtë, fajtor është sulltani, i cili, si humbës në luftën me Rusinë, u detyrua të plotësojë tëra kërkesat e saj, duke ua falur trojet tona vendeve fqinje sllave, të një origjine dhe Greqisë, të një feje. Dhe, jo vetëm kaqë, por të krishterëve që mbetën nën Perandinë osmane u dha të drejta fetare etj., të cilat shqiptarët mund vetëm t i ëndëronin.
Megjithatë, ,,shtafeta,, pa ndërprerë, me guxim dhe kryelartë, nga Prizreni, vazhdon rrugën për në jug, kështu që, nëpër Shkup, dhe ca qytete të tjera, ku bëri ca veprime kombëtare, u vendos në Manastir. Këtë ,,udhëtim,, pra nga Prizreni në Manastir, e organizoi Abdyl Frashëri, në marrëveshje me djalin e vet-Mitatin, i cili ,,shtafetën,, e Tet, e shfrytëzoi në Kongresin e Alfabetit, si kryetar i kësaj ngjarje më mbarëkombëtare në historinë e popullit shqiptar. Mbasi kryeu këtë detyrë madhështore, djali i Abdylit, ,,shtafetën,, e drejtoi në Vlorë, te Ismail Qemali, të cili i shërbeu për shpalljen e pavarësisë të vitit 1912.
Në vend të përfundimit
Për shkak të Luftrave Ballkanike, 1912-1913 dhe Luftës të Parë Botërore, 1914-1918, Pavarësia e shpallur në Vlorë, mori tatëpjetën, por jo edhe ,,shtafeta,, të cilën ,,Babai,, i kombit, me kohë, ia kishte dorëzuar Mitat Frashërit, nga i cili, siç thamë, e kishte pranuar, disa vite më parë. Mitat Frashëri, me ,,shtafetën,, krijoi Ballin Kombëtar, por, për fat të keq të kombit, në mënyrë tinzake dhe me dhunë të paparë, ia rrëmbyen nga dora hajdutët e diktatorit dhe e kishin shpënë në Beograd, ku qendroi në fshehtësinë më të madhe, dhe e keqpërdorur maksimalisht dhe, vazhdimisht, më tepër se gjysmë shekulli.
Në bodrumet e kryeqendrës së Serbisë, mbeti deri sa në skenën historike të Kosovës, paraqitet UÇK-ja trime, si dhe Ibrahim Rugova, i cili, me mjeshtëri të rrallë, pa shumë zhurmë, me ndihmën të Amerikës dhe Europës, posaçërisht të Klintonit, e gjeti ,,shtafetën,, e Skenderbeut dhe e shfrytëzoi në shpalljen e pavarësisë së shtetit të dytë shqiptar dhe më të ri në botë.
Meqënëse, kjo ,,shtafetë,, me një histori të hidhur dhe të lavdishme, ka filluar në Epir-Çamëri, dhe ka kaluar nëpër Lezhë, Prizren, Pejë, Shkup, Manastir dhe Vlorë, pra ka ecur nëpër tre troje shqiptare: Çamëri, Kosovë e Shqipëri, duhet të ketë status të barabartë për të tre këto vende, por, a do ndodhë kjo, mbetet të shihet ?.