Si ekzekutohej një vendim gjykate me vdekje në komunizëm
Nga Kastriot Dervishi
Pasi të dënuarit me vdekje nuk i falej jeta nga Presidiumi i Kuvendit Popullor, njoftohej Ministria e Punëve të Brendshme. Dega (në vitet 1974-1983 drejtoria) e Hetuesisë në MPB përgatiste urdhrin e ministrit. Pas vitit 1983 urdhrin për ekzekutimin e vendimit e përgatiste Drejtoria Zbatim Vendime Penale në MPB. Urdhri ngarkonte degën e punëve të brendshme të rrethit ku ishte dhënë vendimi. Plani i masave në degë përgatitej nga zëvendësshefi i policisë dhe shefi i hetuesisë (pas vitit 1983 nga shefi ose referenti i sektorit zbatim vendime penale, përfshirë edhe pjesëmarrjen në planin e mëposhtëm). Ekzekutimi kryhej me atmë zjarri nga një person ose me varje në litar. Ekzekutimet me toga pushkatimi janë përdorur në raste shumë të rralla. Nga e kaluara janë trashëguar fare pak urdhra dhe plane masash të tilla sepse për pjesën më të madhe të viteve ato konsideroheshin dokumente të përkohshme. Pak a shumë, plani i masave ishte në formën e mëposhtme:
Miratoi
Kryetari i Degës së Punëve të Brendshme
Plani i masave mbi ekzekutimin me vdekje (pushkatim) të të dënuarit….
Për ekzekutimin e të vendimit të gjykatës për dënimin me vdekje (pushkatim) të X.X, ora 24.00, datë 3.3.1975 (data për shembull), merren këto masa:
1-Të bëhet rikonicioni:
-për vendin e ekzekutimit
-për itinerarin e lëvizjes për në vendin e ekzekutimit
-për sigurimin e jashtëm (në largësi) të vendit të ekzekutimit
E kryejnë shefi i hetuesisë dhe zëvendëshefi i policisë.
2-Të dërgohet një patrullë policie e përbërë nga 3 policë për të hapur gropën ku do varroset i dënuari pas ekzekutimit.
E kryen zëvendëshefi i policisë
3-Për ekzekutimin e vendimit caktohen:
-shefi i hetuesisë
-zëvendëshefi i policisë për shërbimet
-dy policë për shoqërimin e të dënuarit
-katër policië për sigurimin e jashtëm në largësi
-një inspektor rrugor, i cili do të sigurojë itinerarin e lëvizjes së patrullës për në vendin e ekzekutimit.
-dy makina të drejtuara nga shoferët (emri mbiemri) të cilat do transportojë efektivin dhe të dënuarin për në vendin e ekzekutimit.
E kryejnë shefi i hetuesisë dhe zëvendëshefi i policisë.
4-Të njoftohet prokurori i rrethit dhe mjeku ligjor
E kryejnë shefi i hetuesisë dhe zëvendëshefi i policisë.
5-Për ekzekutimin e pushkatimit ngarkohet referenti i zbatim vendimeve penale nënoficer (emri mbiemri)
6-Të dënuarit i komunikohet vendimi.
7-Pasi merren të gjitha masat e sigurimit, dëgjohet fjala e fundit e të dënuarit dhe kryhet ekzekutimi nga referenti nënoficer.
8-Në përfundim përpilohet procesverbali mbi ekzekutimin e vendimit.