Pse 8 Marsi është Dita Ndërkombëtare e Gruas?

Nga Albert Vataj

Historia e kësaj dite nuk është thjesht një festim, por një kujtesë e fuqishme për betejat dhe sakrificat e grave në mbarë botën.

Gjithçka zuri fill në agimin e viteve 1900, kur gratë punonin në kushte të tmerrshme, me orë të gjata, paga qesharake dhe pa asnjë të drejtë politike. Ato nuk mund të votonin, nuk kishin zë në vendimmarrje dhe shpesh trajtoheshin si qytetare të dorës së dytë. Por ato nuk pranuan të heshtin.

Lëvizjet punëtore të grave nisën të marrin hov. Në Nju Jork, më 8 mars 1908, mijëra gra marshuan në rrugë, duke kërkuar kushte më të mira pune, paga të ndershme dhe të drejtën e votës. Ishte një thirrje e fuqishme: “Kemi duruar mjaft!” Kjo protestë ndezi një shkëndijë që nuk do të shuhej më.

Më pas, në vitin 1910, aktivistja gjermane Clara Zetkin propozoi në Konferencën Ndërkombëtare të Grave në Kopenhagë që të vendosej një ditë e përvitshme për të nderuar gratë dhe për të luftuar për të drejtat e tyre. Ideja u përqafua nga gratë anembanë botës dhe kështu lindi Dita Ndërkombëtare e Gruas.

Po pse u zgjodh pikërisht 8 Marsi?

Kjo lidhet me një ngjarje historike vendimtare. Në vitin 1917, gjatë Luftës së Parë Botërore, gratë punëtore të tekstilit në Rusi dolën në rrugë duke kërkuar “Bukë dhe Paqe”. Ishte një protestë kundër urisë, luftës dhe shtypjes. Ky akt guximtar pati një ndikim aq të madh, saqë u bë një nga shkaktarët e Revolucionit Rus. Pikërisht kjo lëvizje e grave e nguliti datën 8 Mars në histori si simbol të forcës dhe rezistencës së tyre.

Vite më vonë, Kombet e Bashkuara e njohën zyrtarisht këtë ditë si një moment për të festuar arritjet e grave dhe për të vazhduar betejën për barazi. Sot, ajo shënohet në mbarë botën jo vetëm si një ditë përkujtimi, por edhe si një thirrje për veprim.

Dita Ndërkombëtare e Gruas nuk është thjesht një rast për t’u uruar – është një ditë për të reflektuar mbi progresin, për të nderuar ato që luftuan para nesh dhe për të angazhuar brezat e ardhshëm në betejën për të drejta të barabarta.

Për të gjitha gratë që ndriçojnë botën me forcën, guximin dhe mirësinë e tyre, Gëzuar Ditën Ndërkombëtare të Gruas!