Populli pa ligje nuk mund të jetojë i lirë!

Shkruan: Florim Zeqa

Kohëve të fundit janë shpeshtuar rastet e vrasjeve dhe ngatërresave në Kosovë. Pothuajse nuk kalon ditë që nuk nodhë një ngatërresë mes qytetarëve e cila përfundon me vrasje dhe plagosje të rëndë. Rastet e rrahjeve mes qytetarëve sikur janë bërë të përditshme, kudo dhe kahdo; duke filluar nga pikat kufitare, në aeroport, në doganë, në kryeqytet dhe në të gjitha qytetet e Kosovës.

Kronikat e zeza të vrasjeve në Kosovë

Çdo ditë nga një e më shumë kronika e zeza në edicionet e lajmeve, secila kronikë më e rëndë sesa tjetra, vrasje në familje, rrahje dhe vrasje mes të rinjëve, vrasje për çështje biznesi, dhunim dhe vrasje e vajzave të reja (mitura) shqiptare.

Mungesa e funksionimit të sistemit të drejtësisë apo më mirë të themi e mosfunksionimit të ligjit ka bërë që njerëzit të shfrenohen në veprimet e tyre. Kur prokurorët dhe gjykatësit nuk e kryejnë punën e tyre siq duhet, ruajtësit e rendit (policët) shërbejnë vetëm si dekor i ekzistencës së shtetit pa ligje dhe pa demokraci.

Inkriminimi i thellë i sistemit të drejtësisë ka ndikuar në uljen e imazhit të Shërbimit Policorë të Koosvës, gjegjësisht demotivimin e plotë të policisë hetimore, të cilët pasi t’i dërgojnë hajdutët dhe kriminelët, vrasësësit dhe keqbërësit në dorën e gjykatësve, të nesermën i shohin duke shëtitur të lirë dhe kokëlartë para syve të tyre.

Raporti i ekspertëve perëndimorë është edhe nje dëshmi më shumë se në Kosovë nuk ka sundim të ligjit dhe as që ka sinjale pozitive për përmirësim të cilësisë në sistemin gjyqësorë dhe prokurial të Kosovës, që i bie se nuk ka as gjasa teorike të luftohet korrupsioni nivelit të lartë dhe krimit të organizuar i cili ka degraduar të gjitha institucionet e shtetit.

Ligj për dekriminalizimin e institucioneve të sistemit të drejtësisë

Nga cili do aspekt që e analizon situatën aktuale në vendin tonë, shkaktarët kryesor të kaosit institucional dhe juridik janë faktorët politik. Kosova nuk është se vuan aq shumë nga mungesa e ligjeve, sa vuan nga mosimplementimi i tyre.

Edhe përkundër infrastrukturës së pasur ligjore, mijëra lëndë të veprave kriminale, me vite pluhërosen në sirtarët e “drejtësisë”, kriminelët flejnë të qetë, levizin dhe veprojnë lirshëm, sa prej tyre kanë kapur majat e institucioneve shtetërore!

Si kundërpërgjigje e kësaj situate, Kosovës i nevojitet urgjentisht ligji për dekriminalizimin e të gjitha institucioneve shtetërore dhe publike, që ndryshe i bie, aprovimin e një ligji për pastrimin e listave zgjedhore nga të gjithë të dyshuarit për vepra kriminale, pamundësimin e zgjedhjes në organet e larta shtetëtore të njerëzve nën akuza për vepra të rënda kriminale apo korruptive.

Në këtë mënyrë, legjislatura e ardhshme të Kuvendit të Kosovës, jo vetëm që do ishte më e pastër nga kjo që e kemi tani, do të jetë më e lirë dhe më e zonja për nxjerrjen e ligjeve tjera konformë nevojave dhe rrethanave kohore për konsolidimin e plotë të sistemit të drejtësisë, për ndëshkimin e krimit, korrupsionit dhe dukurive të shumta negative të shoqërisë sonë.

Mafio-politika e ka “prangosur” Kosovën

Shteti i Kosovës i prangosur nga mafia politike, tashmë edhe i izoluar nga bashkësia ndërkombëtare po i kalon ditët më të vështira nga ri-shpallja e pavarësisë e këndej.

Pa dyshim, plaga më e rëndë e shkaktuar nga pushtetet kriminale është ajo në sistemin e drejtësisë, e manifestuar në formën e korrupsionit, krimit të organizuar, mitmarrjes, nepotizmit dhe dukurive tjera negative.

Si pasojë e një drejtësie joefikase, është sëmurë edhe shoqëria nga mosefikasiteti i gjyqësorit. S’ka si të mos jetë ndryshe kur një shoqëri “pajtohet” në heshtje me korrupsionin, krimin e organizuar, mosfunksionimin dhe mossundimin e ligjit, skandalet dhe aferat e njëpasnjëshme qeveritare.

Përderisa të vazhdoj heshtja e popullatës, shoqërisë civile, OJQ-ve dhe elitës intelektuale ndaj situatës anarkike në vend, jo vetëm që nuk do të kemi rënje të krimit të organizuar, do të kemi ngritje të vrasjeve të njëpasnjëshme në Kosovë.

Vështruar nga aspekti analitik, heshtja e qytetarëve ndaj korrupsionit dhe krimit të organizuar, ndaj vrasjeve dhe dhunimeve të vajzave dhe motrave tona, përveqse miratim në heshtje, është ushqim i këndshëm për kriminelët dhe grupet mafioze në mbarë Kosovën.

Ndryshe, reagimi energjik dhe në kohën e duhur i shoqërisë civile dhe qytetarëve për aplikimin e ligjeve të Kanunit, do t’ia prenë rrënjët vrasjeve kriminale dhe dukurive dukurive të shumta negative.

Kot vazhdojmë së prituri, që do të intervenoj dikush nga jasht në shërimin e plagëve në sisitemin e drejtësisë, shëndetësisë, arsimit, kulturës, etj.

Ne vet duhet të përkujdesemi për mbarëvajtjen dhe funksionimin e të gjitha hallkave zingjirore të sistemit qeverisës të vendit tonë, konformë ligjeve në fuqi, rregullave demokratike, të drejtave dhe parimeve universale të civilizimit botëror, mirëpo kur ato nuk funksionojnë duhet të ju kthehemi rregullave të vjetra Kanunore për parandalimin e dukurisë së shëmtuar të vrasjeve dhe dhunimeve ndërvllëzërore në vendin tonë.

Florim Zeqa

08.08.2023