MËSIMET E NXJERRA PAS SULMIT TERRORIST TË DATËS 24 SHTATOR TË PLANIFIKUAR, PËRGATITUR, FINANCUAR, DREJTUAR DHE URDHËRUAR NGA AGJENSITË INTELIGJENTE DHE USHTRIA SERBE
Nga Kolonel Dritan Demiraj
Sulmi terrorist i datës 24 shtator 2023, pasqyroi përpara gjithë botës demokratike realitetin në të cilin ndodhet situata e sigurisë në veri të Kosovës dhe vërtetoi plotësisht akuzat e vazhdueshme të bëra në të gjithë platformat, takimet dhe forumet ndërkombëtare të Presidentes Vjosa Osmani, Kryeministrit Albin Kurti dhe të disa ekspertëve Shqiptaro-Amerikanë të sigurisë në diasporën Amerikane, të cilët në të gjitha rastet kanë qënë në mbështetjen e tyre duke informuar institucionet relevante Amerikane.
Duke qënë se ky operacion terrorist në përbërjen e tij shfaqi shumë elementë të rëndësishëm të cilët nuk duhet të injorohen, ofroi fakte, prova dhe informacione të shumta, në cilësinë e një ish drejtuesi të lartë të agjensive më të rëndësishme në vend por jo vetëm, mendoj se është përgjegjësi e të gjithë strukturave të sigurisë së Kosovës Ministrisë së Brendshme, Ministrisë së Mbrojtjes, AIK-ut, që në mënyrë të veçantë të zhvillojnë një analizë të hollësishme rreth gjithë strukturës dhe zinxhirit të ngjarjeve deri në ditën e sotme.
Në këtë këndvështrim, mendoj se mësimet e nxjerra duhet të përfshijnë fushën diplomatike (rishikimin e formatit, përmbajtjes dhe personave të cilët do të përfshihen në procesin e vazhdimit të negociatave me një shtet që drejtohet nga kriminelë si Serbia), fushën e sigurisë kombëtare që lidhet me bashkëpunimin me komandën e KFOR-it, EULEX-it, ambasadat e huaja të vendeve partnere, agjensitë e inteligjencës AIK dhe të vendeve partnere, Shtabin e Përgjithshëm në MM, strukturat e policisë së Kosovës përfshirë këtu Policinë Kufitare, Policinë e Rendit dhe Njësitë e Forcave Speciale përgjegjëse për sigurinë në territorin e katër komunave veriore në kufi me Serbinë.
Duke marrë në konsideratë të gjitha faktet e publikuara deri tani por edhe shumë të tjera të cilat janë pjesë e hetimit të organeve ligjzbatuese dhe inteligjente, një pjesë e të cilave do të dalin në vijimësi, etj mendoj se ngjarje të tilla kunder njësive policore kufitare, stacioneve policore në komunat veriore dhe njësive speciale të dislokuara në këto zona është e rëndësishme të merren në konsideratë disa propozime modeste të cilat mendoj se janë immediate, do të rrisin efikasitetin e punës së policisë në këtë rajon dhe më e rëndësishme mbijetesën e forcave policore në një përplasje të mundshme në të ardhmen me grupet terroristo-kriminale të financuara nga shteti serb.
Koha ka treguar se strukturat paralele serbe në veri si ‘Brigada e Veriut’, ‘Mbrojtja Civile’, ‘Rojet e Urës’, ‘Lista Serbska’, ‘Grupi Mjekërroshat’, individët e përfshirë në kompaninë serbe të Ëagnerit rus një pjesë e të cilëve kanë luftuar në Siri, Libi dhe në Ukrainë kanë qënë shumë agresive kundër forcave paqësore të KFOR-it përgjatë viteve të fundit. Ato kanë shkaktuar vrasjen e heroit të kombit Enver Zymberi me armë sniper, vrasjen së fundi të heroit Afrim Bunjaku, vrasjen e politikanit serb Oliver Ivanoviç, etj.
Duke marrë në konsideratë mbështetjen e drejtëpërdrejtë të ushtrisë serbe (armatimet, pajisjet logjistike, programet e stërvitjes dhe instruktorët, bazat stërvitore), Agjensisë për Siguri dhe Inteligjencë ‘BIA’ (koordinimin e veprimeve destabilizuese, planifikimin e operacioneve të fshehta, financimin e tyre, mbështetjen e tyre me inteligjencë, bashkëpunimin me rrjetet e fshehta të saj në veri, në thellësi të territorit të Kosovës dhe bashkëpunëtorët në institucionet e Kosovës, etj), strukturave të Ministrisë së Brendshme serbe (stërvitjen, bashkëpunimin, koordinimin dhe sigurinë e këtyre grupeve gjatë infiltrimit-eksfiltrimit nga vija kufitare me njësitë kufitare të xhandarmarisë serbe), bashkëpunimin e tyre me strukturat e shërbimeve inteligjente ruse GRU, SVR, FSB, mbështetjen e drejtëpërdrejtë politike nga Aleksandër Vuçiç, Ivica Daçiç dhe në të gjithë rastet nga Moska nëpërmjet zëdhënëses së MPJ ruse Maria Zakharova dhe ambasadës ruse në Beograd, është e rëndësishme të forcohen kapacitetet e sigurisë kombëtare në vend.
Kapja e një sasie kaq të madhe, shumëllojshme, të fuqishme përfshirë armët kundër mjeteve të blinduara, raketat kundër-tanke, minat kundër-këmbësorisë, minat kundër-tanke, minat me telekomandë, armët me volum të madh zjarri si mitralozët 40 mm, mitralozët e kalibrit 12.7 mm, mitralozët e lehtë 7.62mm, pushkët snajpere të kalibrit 12.7 mm, mortajat 82 mm, armët me silenciator, armët automatike me mjete moderne optike, sasia e madhe e granatave të dorës, dylbitë e shikimit natës, kamerat termale, dylbitë, mjetet e komunikimit, ndihmës së shpejtë, mjetet e transportit të përshtatura me mjetet e KFOR-it, etj tregojnë se kemi të bëjmë me një strukturë të mirëfilltë të sponsorizuar, organizuar, trajnuar, financuar, drejtuar dhe urdhëruar drejtëpërdrejtë nga kreu i shtetit nëpërmjet agjensive të tij shtetërore.
Pikërisht ajo më shqetëson më shumë nga ky arsenal kaq i fuqishëm, është aftësia dhe fuqia e lartë që ai ju ofron përdoruesve të tyre kundër njësive të zakonshme ose speciale policore të cilat ushtrojnë misionin e tyre kushtetues në territorin e Kosovës por edhe armatimi disporpocional që ata kanë në raport me grupet terroriste serbe në një përplasje të mundshme në të ardhmen.
Në këtë kontekst, mendoj se Qeveria e Kosovës duke marrë shkas nga ngjarjet e fundit, rreziqet dhe kërcënimet duhet urgjentisht të krijojë një Taks-Forcë Ndërinstitucionale. Në përbërje të kësaj TF, duhet të jenë njësitë më të afta, pajisura, stërvitura dhe të afta të realizojnë misione të tilla nga MM, MPB të cilat në çdo rast duhet të jenë të koordinuara me faktorin ndërkombëtar, SHBA, NATO-n, KFOR, EULEX dhe BE.
Të gjitha njësitë policore të cilat realizojnë patrullime në veriun e Kosovës duhet të:
- Të kalojnë përmes një programi stërvitor rifreskues, i cili duhet të rrisë aftësisë e tyre në përdorimin e armëve dhe mjeteve të komunikimit që kanë në organikë.
- Pjesë e programit të tyre stërvitor duhet të jenë veprimet gjatë taktikave të vogla, bashkëpunimi i tyre në rast sulmi, taktikat e dhënies së ndihmës së shpejtë në terren, taktikat e evakuimit të plagosurve, taktikat e daljes nga prita, etj.
- Për shkak të pritshmërisë së hakmarrjes ndaj policisë së Kosovës, duke marrë në konsideratë fuqinë e zjarrit të armatimit dhe mbështetjes nga strukturat shtetërore serbe të këtyre grupeve, patrullat e policisë së Kosovës të cilët do të operojnë në afërsi të kufirit duhet që në përbërjen e tyre të kenë jo më pak se gjashtë persona. Në sejcilën patrullë, duhet të kenë me vete një mitraloz të lehtë, një armë sniper për të kontrolluar terrenin sa më larg, për të grumbulluar inteligjencë dhe të mbështetur grupin në rast sulmi. Pjesa tjetër e efektivit duhet të jetë e pajisur me sasi shtesë municioni, mjete të sigurta ndërlidhje, telefon satelitor, grupet nuk duhet të qëndrojnë në pozicione të hapura, por të veprojnë në koordinim me njësitë e KFOR-it dhe nga pozicione të fortifikuara qoftë kjo edhe natyrore.
- Patrullat e policisë duhet të jenë të pajisura me mjete moderne shikimi dite dhe nate. Sejcila prej tyre duhet të jetë e përgatitur për planet e të papriturave dhe të kenë të përcaktuara që më parë koridoret e tërheqjes dhe të evakuimit.
- Është e rëndësishme, që policia e Kosovës të rrisë aftësinë e monitorimit të kufirit qoftë kjo me mjetet ajrore të KFOR-it ose të dronëve të inteligjencës.
- Forcat e njësive të ndërhyrjes së shpejtë, njësitë speciale dhe njësia e anti-terrorit, duhet urgjentisht të pajisjen me armë të rënda automatike si mitralozë HK MG-3 dhe HK MG-4 (të cilat edhe nëse nuk i kanë gjenden në sasi të mjaftueshme në ushtrinë Shqiptare dhe ky është momenti që t’i dhurohen Kosovës të paktën 10 x 2 komplete të tilla). Në makinat e tyre të blinduara duhen vendosur mitralozët e rëndë, për shkak të rrezikshmërisë së lartë në këtë territor dhe armëve kundërtanke që poseidojnë terroristët/kriminelët serbë.
*Në njësitë speciale policore të Kosovës duhen shtuar aftësitë e përdorimit dhe të pajisjes me armë të precizionit të lartë sniper me aftësi veprimi dite dhe nate, duke shtuar në organikën e tyre armët me kalibër 300 Wing Mag dhe 338 Lapua Magnum të cilat mundësojnë mbështetje në distanca më të mëdha. Në të njëjtën kohë edhe sasia e armatimit të tyre duhet përmirësuar edhe më tej.
- Grupet speciale policore duhet të specializohen më tej në taktikat e përdorimit të mjeteve të blinduara qoftë kjo në situata policore por edhe gjatë rënies në mina të telekomanduara ose gjatë sulmeve direkte me kundërtank.
- Njësitë speciale policore duhet të kalojnë një kurs trajnimi për taktikat e luftimit në terrene rurale, urbane në situata reale luftarake sidomos në metodat dhe taktikat e luftimit gjatë operacioneve të ndjekjes.
- Duhet të rritet dhe të intensifikohet më tej bashkëpunimi dhe shkëmbimi i informacioneve midis agjensive të inteligjencës së AIK-ut dhe shërbimeve partnere të inteligjencës, drejtorisë së J-2-it në SHP të MM, drejtorisë së zbulimit të KFOR-it, etj.
- Prezenca e policise se Kosoves ne veri duhet te shtohet ndjeshem se bashku me monitorimin e vazhdueshem te kufirit nga toka dhe ajri.
* MM ne bashkepunim me SHP dhe komanden e KFOR-it duhet te pergatise planet per koordinimin me njesite e FSK ne rastet emergjente dhe koordinimin e duhur me njesite e policise se Kosoves perfshire ketu planet kryesore, planet rrezerve dhe te papritura, zonat e pergjigjesise, rrugekalimet kryesore, reserve dhe jo vetem.
Si perfundim, deshiroj te shpreh mirenjohjen me te thelle per njesite e policise se Kosoves, forcat e saj te sigurise dhe lidershipin e ministrise se brendshme. Na kane bere krenare dhe meritojne te gjithe mbeshtetjen. Me mire disa rruge me pak dhe me shume arme, pasi siguria kombetare me nje fqinj si Serbia duhet te jete prioritet i pare sot me shume se asnjehere. Rreshteri Afrim Bunjaku qofte i paharruar kujtimi i tij.
Dr. Dritan Demiraj.