Koncerti i Korit të Filharmonisë së Kosovës në Hamburg – kujtesë, art dhe dinjitet në Diasporë

Nga Sadbere Emshiu

Hyrje – Qyteti i portit dhe hapësirës së lirë

Gjatë viteve 2024–2025, Hamburgu u bë dëshmitar i një ringjalljeje të re kulturore shqiptare.

Konsulli i Përgjithshëm i Republikës së Kosovës, z. Misbah Mustafa, solli një frymë të re: diplomaci që ndërthuret me kulturën, një rreth miqësie ku politika dhe arti bashkëjetojnë si simfoni.

Festimet kryesore:

17 Shkurti – Dita e Pavarësisë

12 Qershori – Dita e Çlirimit

8 Shtatori 2025 – Debutimi i Korit në Kishën Shën Petrit

“Ky koncert nuk ishte thjesht muzikë; ishte akt kujtese, gjest politik dhe zë i shpirtit shqiptar.”

Një histori e jashtëzakonshme

Kori i Filharmonisë së Kosovës

Ansambël prej rreth 50 këngëtarësh, trashëgimtar i Korit Profesional të Radio-Televizionit të Prishtinës të viteve ’80.

“Ky ansambël mbeti frymë e gjallë e identitetit kulturor shqiptar, edhe në vitet e mungesës së lirisë dhe përndjekjes.”

Që nga viti 2003, kori u ringjall dhe përfaqësoi Kosovën në qytete si Romë, Paris, Londër, Hastings dhe Poreč, duke u bërë simbol i krenarisë kombëtare.

Në vitet 1980–pas 2000, mërgata shqiptare zhvilloi një lëvizje politike, kulturore e arsimore në Hamburg, e koordinuar përmes URËLIDHËSIT Xhelil Musa, duke krijuar ura bashkëpunimi dhe kultivuar identitetin kombëtar. Me ardhjen e Konsullit të fundit (2024–2025), kjo lëvizje u forcuar, duke krijuar një simbiozë të jashtëzakonshme mes artit, diplomacisë dhe bashkëpunimit ndërkulturor.

Mbrëmja në Hamburg – Kisha Shën Petrit

8 Shtator 2025

“Kosova nuk është vetëm histori lufte e sakrifice – Kosova është art, talent, harmoni dhe vlera që duam t’i ndajmë me botën.” – Konsulli Misbah Mustafa

Kisha Shën Petrit, me arkitekturë gotiq-romane, ngritet mbi portin e Hamburgut si mburojë e historisë. Harkoret e gdhendura dhe kulmet e larta krijojnë një akustikë që rrumbullakon çdo zë. Kur kori nisi polifoninë, tingujt e violinës, tupamit dhe zërit të përgjithshëm u bashkuan në një valë melodike që përqafonte çdo gur të murit.

Violina kërcëllonte me melodi të hollë, tupami përcillte ritmin e thellë, ndërsa polifonia e Korit të Filharmonisë shtrihej e harmonizuar, duke i dhënë tingujve ngjyrë dhe thellësi.

Dirigjuesi i orkestrës i dhuroi secilit instrument jetën dhe lëvizjen, duke krijuar një baladë epike shqiptare brenda mureve të kishës.

“Në atë sallë, muzika u ngrit si flamur – i valëvitur me frymë, pa duar.”

Publiku shpërtheu në brohoritje emocionuese, duke shpërndarë energjinë e përjetimit të artit nga një gjeneratë në tjetrën.

Rrjedha e magjisë – nga hapja deri te përmbyllja

Kur dera e Kishës Shën Petrit u hap, një heshtje e respektueshme mbuloi sallën. Rrugëtimi i zërit polifonike i Korit nisi ngadalë, si frymëzim që përshkonte çdo stol druri, çdo kolonë të gdhendur me kujdes shekullor. Tingujt e parë të violinës shpërthyen me hollësi të brishtë, duke krijuar një vijë melodike që përqafonte hapësirën, ndërsa tupami i dha thellësinë ritmike që zemrat e pranishëm ndjenin deri në gjymtyrë.

Kori, i organizuar me mjeshtëri, filloi polifoninë e parë. Zërat e tyre u shtrinë në valë të harmonizuar, duke u bashkuar dhe ndarë me kujdes: soprani si dritë që ndriçon kulmet e larta, alto si valë që prekin muret gotike, tenori si rrymë që mbush çdo qoshe, dhe basi si themel që mban strukturën e tingullit të plotë. Secili instrument u shndërrua në bashkëbisedues, duke krijuar dialog mes vete, me dirigjuesin që luante rolin e një magjistari që drejton çdo frymëmarrje të orkestrës.

Rapsodia shqiptare kulmoi me një shpërthim emocioni. Tingujt polifonikë u përshkallëzuan, violina kërcëllonte si rrjedhë e kristaltë, tupami përshkruante valle të fshehta, dhe kori frymëzonte një baladë që bëri muret të dridheshin me kujtesë dhe krenari. Publiku u përfshi totalisht; brohoritjet e ngadalta u bënë rrahje zemre, për t’u bashkuar më pas me një shpërthim entuziazmi që shpërtheu si valë lumi në portin e Hamburgut.

Secila këngë e interpretimit u bë dialog i gjallë ndërmjet historisë dhe së tashmes, një udhëtim përmes memorieve kolektive: nga meloditë e vjetra të Janinës deri te fryma e rinovuar e Rapsodisë, çdo tingull shprehu lidhjen e palëkundur mes diasporës dhe atdheut.

Në përfundim, dirigjuesi ngriti duart, kori ndaloi me frymë të ngrohtë, dhe zëri i fundit u rrumbullakua në akustikën madhështore, duke lënë mbetje tingulli që ende dridhej mbi muret e kishës. Publiku qëndroi i heshtur për një moment – një heshtje e bukur, plot respekt – para se të shpërthente në duartrokitje që e kthyen natën në festë të përjetshme shqiptare në zemër të Hamburgut.

“Çdo tingull u shndërrua në histori, çdo zë në kujtesë; ky koncert ishte si një udhëtim muzikor që rrumbullakosi shpirtin tonë kombëtar.”

III. Diplomacia e mikpritjes – Luisenhof

Darkë solemne pas koncertit

Mikpritja shqiptare u bë instrument i diplomacisë dhe bashkëpunimit ndërkulturor.

Personalitete të pranishëm:

Xhelil Musa – zinxhiri i hotelerisë

“bei Musa”

Gjon Tunici – mbi 40 vjet në “Tunici Restaurants”

Naim Saliu – pronar i “Portolino’s”

Sami Musa – ish-deputet i FDP-së

Nicola Tunici – deputet i CDU-së

Suzana & Lulzim Zhuta – CEO, Forward Energie GmbH

Albert Bisaku – gazetar dhe mikpritës i restorantit Luisenhof

Luan Krasniqi – kampion dhe ambasador sporti

“Këto figura janë gurë themeli të mozaikut shqiptar në Hamburg, simbol i integrimit, suksesit dhe trashëgimisë kulturore.”

Mërgata si pasuri e Hamburgut

Shqiptarët kanë lënë gjurmë të thella në:

Politikë

Arsim

Kulturë

Gastronomi

Sport

“Mërgata shqiptare nuk është thjesht komunitet; është kapital kulturor, politik dhe ekonomik – ambasadë e gjallë me rrënjë të forta dhe degë që shtrihen larg.”