28 JANAR…

Visar Zhiti i porsa arrestuar, fotoja e vetme e burgut, marrë nga dosja e tij hetimore

Nga Visar Zhiti

Ka data të tilla në jetë që të duhet të ndalësh dhe të vjen të thuash diçka për vete dhe të tjerët, se edhe datat ndërthuren.

Në 28 Janar unë jam liruar nga burgu, i dënuar me 10 vjet heqje lirie nga shkaku i poezive të mia. Po në këtë datë, 51 vjet më parë nga viti kur u lirova, lindi në Gjirokastër Ismail Kadare, që do të bëhej shkrimtari më i njohur ynë, me famë të përbotëshme. Desha të thosha se lexuesi i tij ka qenë dhe i persekutuar, jo vetëm metaforikisht, ku i ishin ndaluar të lexonte ç’do të donte, pra, dhe i burgosur, por dhe Kadare shkruante në një kohë kur letrave shqipe u hiqej dhe dënohej i vdekur vepra-epos e At’ Gjergj Fishtës, dënohej me vdekje në mungesë Ernest Koliqi dhe burgosej Mitrush Kuteli- themeltarë të tregimit modern shqiptar, burgoseshin romancierët partizanë Petro Marko e Kasëm Trebeshina, edhe Mustafa Greblleshi e i panjohuri ende Astrit Delvina, etj, pushkatoheshin shkrimtarë dhe intelektualë të lartë nga kleri, sidomos ai katolik, do të arratiseshin shkrimtarët e rëndësishëm Martin Camaj dhe, me të dalë nga burgu, poeti e filozofi Arshi Pipa, më pas dhe shkrimtari çam Bilal Xhaferri, etj, etj, do të pushkatoheshin të rinj poetët-klithmë Trifon Xhagjika, Vilson Blloshmi e Genc Leka dhe do të varej në mes të qytetit të tij, i fundmi në të gjithë perandorinë komuniste, poeti Havzi Nelaj…

Gjysma e letërsisë shqipe që bëhej në Kosovë e diasporë, ishte e ndaluar. Qe të mos zgjatem, në një masakër të tillë u lejua të ngrihej Kadare, madje dhe të përkthehej. Romanet e tij kanë diçka prej feniksi, shpendit që ringjallej nga hiri. Vargmalin e veprës së tij të plotë e risolli botuesi “Onufri”, më mirë se kurrë. Tani janë përballë, të lirë, shkrimtari dhe lexuesi bashkë…

Por dhe urimi njerëzor për letrat shqipe: jetë të gjatë shkrimtarit dhe veprës dhe lexuesit të përhershëm!